Nowe badania przeprowadzone we Francji wykazały związek między łuszczycą a spożywaniem dużej ilości żywności ultraprzetworzonej (UPF).
Łuszczyca jest przewlekłą chorobą autoimmunologiczną, co oznacza, że jest spowodowana nadmierną aktywnością układu odpornościowego, który zaczyna atakować zdrowe tkanki w organizmie.
Jej objawy mogą przypominać egzemę: na skórze pojawiają się zmieniające kolor plamy – czerwone, różowe lub fioletowe – lub staje się ona sucha, swędzi i zaczyna się łuszczyć.
Najnowsze badanie wykazało, że między aktywną łuszczycą a wyższym spożyciem ultraprzetworzonej żywności istnieje znaczący związek, nawet po uwzględnieniu innych czynników, takich jak masa ciała, wiek, płeć, palenie tytoniu, aktywność fizyczna i spożycie alkoholu.
„Badanie jest przekrojowym badaniem francuskiego społeczeństwa. Porównani zostali w nim uczestnicy, którzy nigdy nie mieli łuszczycy, z tymi, którzy mają aktywną łuszczycę i tymi, którzy mieli łuszczycę, ale nie jest ona obecnie aktywna. Porównanie zostało przeprowadzone pod kontem spożycia żywności ultraprzetworzonej” – napisała w oświadczeniu prof. Wendy Hall z Wydziału Nauk o Żywieniu w King’s College London w Wielkiej Brytanii.
„To badanie może nam powiedzieć, czy dieta jest związana ze stanem zdrowia łuszczyków” — dodała.
Według prof. Hall badanie było przydatne, ale nie dostarczyło wystarczająco mocnych dowodów, aby formułować wytyczne żywieniowe. Sami jego autorzy przyznali, że potrzebne są dalsze testy na większą skalę, aby zbadać rolę spożycia ultraprzetworzonej żywności w wystąpieniu objawów łuszczycy.
Francuscy naukowcy wykorzystali dane z badania przekrojowego Nutri-Net-Santé, zebrane w latach 2021-2022, obejmujące ponad 18 500 uczestników w wieku 15 lat lub starszych.
Spośród tych uczestników ponad 1800 miało zdiagnozowaną łuszczycę, a u nieco ponad 800 łuszczyca była aktywna – tzn. dawała widoczne objawy.
Naukowcy przeanalizowali informacje o diecie każdej osoby i podzielili je na trzy grupy w zależności od tego, ile ultraprzetworzonej żywności spożywały: minimalną ilość, umiarkowaną i wysoką.
Stwierdzili oni, że osoby z aktywną łuszczycą częściej należały do grupy o najwyższym spożyciu mocno przetworzonej żywności; po uwzględnieniu innych czynników związek ten pozostał znaczący.
Badacze doszli do wniosku, że sugeruje to, że ultraprzetworzona żywność może mieć działanie prozapalne, co oznacza, że może sprzyjać przewlekłej, niskopoziomowej aktywacji układu odpornościowego, a tym samym objawom łuszczycy.
Czym jest żywność ultraprzetworzona ?
Badania wykazały, że żywność ultraprzetworzona jest powiązana z otyłością, cukrzycą typu 2, rakiem, chorobami serca i złym stanem jelit.
W artykule francuskiego zespołu nie określono, na jakiej podstawie naukowcy sklasyfikowali żywność jako ultraprzetworzoną. Prof. Hall zauważyła jednak, że poprzednie badania tych samych autorów wykorzystywały system NOVA opracowany przez brazylijskich naukowców około 15 lat temu.
System NOVA jest najczęściej stosowaną metodą definiowania żywności jako ultraprzetworzonej. Definiuje ją jako żywność produkowaną przy użyciu metod przemysłowych, takich jak ekstruzja, i zawierającą sztuczne składniki, np. emulgatory, które nie byłyby dostępne w domowej kuchni.
W społeczności naukowej toczy się jednak debata na temat zasadności tej klasyfikacji.
Hall, która ma powiązania z przemysłem spożywczym i prowadziła badania nad dietą i łuszczycą, zauważyła, że definicja żywności ultraprzetworzonej nie uwzględnia wielu czynników, takich jak rodzaj dodatków lub poziom fizycznego przetwarzania.
– Większość żywności sklasyfikowanej jako wysokoprzetworzona ma również wysoką zawartość cukru, tłuszczu, soli, energii i niską zawartość mikroelementów, błonnika i nieodżywczych substancji biologicznie czynnych i z definicji nie należy do grup żywności, które są zalecane w wytycznych żywieniowych – dodała.
Opisane w artykule badanie było wspierane przez Francuski Instytut Zdrowia i Instytucjonalną Komisję Rewizyjną Badań Medycznych.
Tekst opublikowany w amerykańskim „Newsweeku”. Tytuł, lead i śródtytuły od redakcji „Newsweek Polska”.