Słowa Andrzeja Dudy padły podczas konferencji prasowej po spotkaniu liderów Inicjatywy Trójmorza na Zamku Królewskim w Warszawie. Prezydent wskazał, że incydent z Półwyspu Iberyjskiego to „swoisty sygnał ostrzegawczy„.
– Bezpieczeństwo energetyczne w zakresie dostaw energii elektrycznej, nie tylko do gospodarstw domowych, ale także przemysłu i instytucji, które są odpowiedzialne za nasze bezpieczeństwo, wszyscy wiemy, że dzisiaj trudno w ogóle sobie wyobrazić funkcjonowanie świata i jego instytucji bez energii elektrycznej, ma fundamentalne znaczenie jeżeli chodzi o bezpieczeństwo – mówił Duda.
– Pytaliśmy przedstawiciela rządu hiszpańskiego, pana ministra, czy jest w stanie nam coś bliżej powiedzieć o przyczynach tej bardzo poważnej awarii, co ją w szczegółach spowodowało. Powiedział, że są jeszcze w tej chwili w trakcie wyjaśniania, że ta sprawa jest w szczegółach badana, że najprawdopodobniej jest to zbieg kilku okoliczności – powiedział prezydent.
Wielka awaria prądu w Europie. W Polsce będzie Rada Bezpieczeństwa Narodowego
W poniedziałek około godz. 12:30 w kontynentalnej Hiszpanii, części Portugalii i Francji wystąpiła duża awaria prądu. W jej rezultacie w Lizbonie i Madrycie przestały działać metro, telefony, sygnalizacja świetlna i bankomaty. Część szpitali funkcjonowała w trybie awaryjnym.
Prąd przywracano stopniowo, w niektórych częściach obu państw udało się go przywrócić dopiero późno w nocy z poniedziałku na wtorek.
Brak dostaw energii spowodował chaos wśród obywateli, którzy wykupywali żywność i artykuły pierwszej potrzeby. Niektóre centra handlowe i sklepy zostały wcześniej zamknięte. Ze specjalną odezwą wystąpił premier Portugalii Luis Montenegro, który wezwał do zachowania spokoju, unikania paniki i powstrzymania się od „nieracjonalnych zachowań konsumenckich”.
Blackout na zachodzie Europy. Zapowiedziano śledztwo
Unijny komisarz ds. energii Dan Joergensen zapowiedział we wtorek po południu w komunikacie na platformie X, że Komisja Europejska rozpocznie szczegółowe dochodzenie w sprawie przyczyn poniedziałkowej awarii.
Joergensen napisał, że sytuacja energetyczna w Hiszpanii i Portugalii wróciła do normy. Zaznaczył jednak, że był to najpoważniejszy incydent tego typu w Europie w ciągu ostatnich 20 lat.
Polityk podkreślił, że KE zamierza wspierać oba państwa na „wszystkie możliwe sposoby”. O konieczności przeprowadzenia dochodzenia mówili też w wywiadach dla mediów krajowych premierzy Hiszpanii i Portugalii.
Wcześniej we wtorek rzeczniczka KE Paula Pinho powiedziała, że KE nie chce jeszcze spekulować na temat powodów awarii, ponieważ są one wciąż ustalane. Podkreśliła jednak, że instytucje UE monitorują sytuację i współpracują z władzami obu państw, europejskimi operatorami odpowiedzialnymi za przesył energii elektrycznej (ENTSO-E) i unijną Grupą Koordynacyjną ds. Energii Elektrycznej (ang. Electricity Coordination Group, ECG).