Unia Europejska jest na dobrej drodze do przekroczenia swojego celu na 2030 r. w zakresie czystych technologii energetycznych, ponieważ rozmieszczenie pomp słonecznych i pomp ciepła gwałtownie wzrosło w zeszłym roku z powodu wojny Rosji na Ukrainie i wywołanego przez nią kryzysu energetycznego – wynika z nowego raportu.
Bruksela wyznaczyła cel 40% udziału energii odnawialnej do 2030 r. w pakiecie Fit for 55, który przedstawiła latem 2021 r., ale według raportu opublikowanego we wtorek przez Ember, blok 27 krajów nie osiągnie 45%.
Wynika to częściowo z inwazji Rosji na Ukrainę, która rozpoczęła się w lutym 2022 r. i która zaostrzyła kryzys energetyczny w całej Europie, ponieważ gospodarki europejskie starały się odzwyczaić od rosyjskich paliw kopalnych, a Moskwa przestała dostarczać gaz do wielu krajów.
W odpowiedzi kraje europejskie „turbodoładowały” swoją transformację energetyczną, powiedział niezależny think tank energetyczny, a inwestycje w czyste technologie wzrosły o prawie jedną trzecią rok do roku, osiągając nowe rekordy.
Tak było w przypadku instalacji fotowoltaicznej, gdzie w ubiegłym roku zainstalowano ponad 40 GW w całej UE, co stanowi wzrost o 47% w porównaniu z rokiem poprzednim. Tymczasem szacunki mówią o nowej mocy w 2023 roku na poziomie ponad 50 GW.
Ten wykładniczy wzrost powinien sprawić, że cel Fit for 55 solar zostanie osiągnięty cztery lata wcześniej, w 2026 r., przy czym Niemcy, Hiszpania, Polska, Włochy, Holandia i Francja będą postrzegane jako kraje, które dodadzą największą kwotę.
Znaczący wzrost odnotowano również w ubiegłym roku zarówno w pompach ciepła, jak i pojazdach elektrycznych.
W 2022 roku w całej UE sprzedano rekordową liczbę 3 milionów pomp ciepła, co odpowiada około czterem miliardom metrów sześciennych gazu ziemnego. Dzięki temu całkowita liczba zapasów wyniosła około 20 milionów, osiągając cel pośredni wyznaczony na 2026 rok.
Prognozy wskazują obecnie, że liczba pomp ciepła zainstalowanych do 2030 r. wyniesie od 60 do 72 milionów, czyli znacznie więcej niż 40 milionów jednostek modelowanych w pakiecie Fit for 55.
Tymczasem sprzedaż pojazdów elektrycznych nadal rosła, pomimo trudnego roku dla sprzedaży samochodów w ogóle. Przemysł motoryzacyjny jest teraz przekonany, że może osiągnąć cel elektryfikacji transportu, który przewiduje pięciokrotny wzrost do 2030 r.
W przeciwieństwie do energii wiatrowej, energia słoneczna nie spełniła oczekiwań w zeszłym roku, a nowa moc zainstalowana na lądzie faktycznie spadła poniżej celu Fit-for-55, pomimo 40% wzrostu w stosunku do poprzedniego roku. Perspektywy dla morskiej energii wiatrowej są bardziej pozytywne, ponieważ projekty będące w fazie rozwoju zwiększą moc o 70,5 GW, co jest bliskie nowemu tymczasowemu celowi ustalonemu na początku tego roku, wynoszącemu 111 GW do końca dekady.
W przypadku Ember pozytywne tendencje obserwowane w ciągu ostatnich 12 miesięcy powinny skłonić UE do podwyższenia swoich celów.
„Nowa rzeczywistość energetyczna rozwinęła się w całej Europie od czasu przedstawienia pakietu Fit-for-55 osiemnaście miesięcy temu, z rekordowymi inwestycjami w czystą energię odzwierciedlającymi bezpieczeństwo i ekonomiczne imperatywy w zakresie zwiększania ilości energii odnawialnej”, Elisabeth Cremona, ekspert ds. danych energetycznych i klimatycznych Ember powiedział analityk.
„Przewiduje się, że czyste technologie przewyższą oczekiwania Fit-for-55, ustawiając UE na kursie na co najmniej 45% energii ze źródeł odnawialnych do 2030 r. Ponieważ 40% energii ze źródeł odnawialnych nie odzwierciedla już tego, dokąd zmierzamy, trzymanie się niższego celu oznacza porażkę, ” ona dodała.
Zarówno Komisja Europejska, jak i Parlament wskazały, że opowiadają się za zwiększeniem celów przed ostatecznymi negocjacjami w sprawie celu UE w zakresie energii odnawialnej na 2030 r., które mają się odbyć w marcu. Jednak niektóre państwa członkowskie wolałyby, aby cel pozostał niezmieniony na poziomie „co najmniej 40 proc.”.