Josep Borrell, szef polityki zagranicznej Unii Europejskiej, zaproponował nowy plan zapewnienia Ukrainie „trwałego i przewidywalnego” wsparcia wojskowego.
Zgodnie z planem blok przez następne cztery lata przeznaczy 20 miliardów euro na częściowy zwrot wydatków poniesionych przez państwa członkowskie na dostawy dla kraju rozdartego wojną, który jest w trakcie kontrofensywy przeciwko inwazji wojsk rosyjskich.
Pieniądze pokryją śmiercionośny i nieśmiercionośny sprzęt, zgodnie z zasadą neutralności, którą utrzymuje kilka państw członkowskich i która stanowiłaby jedno ze zobowiązań w zakresie bezpieczeństwa Przywódcy UE zgodzili się zapewnić Ukrainie na szczycie w zeszłym miesiącu.
Alokacja finansowa, jak wyjaśnił Borrell w czwartek wieczorem po spotkaniu ministrów spraw zagranicznych w Brukseli, będzie częścią Europejski Instrument na rzecz Pokoju (EPF), pozabudżetowy instrument, który do tej pory przekazał 5,6 mld euro pomocy wojskowej dla Sił Zbrojnych Ukrainy.
Istnienie odrębnego narzędzia jest niezbędne, ponieważ traktaty założycielskie UE zabraniają wykorzystywania wspólnych funduszy do finansowania „operacji mających wpływ na kwestie wojskowe lub obronne”.
„Proponujemy utworzenie specjalnej sekcji w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju, aby zapewnić do 5 miliardów euro rocznie przez następne cztery lata na potrzeby obronne Ukrainy” – powiedział Borrell.
„Jest to to samo narzędzie, Europejski Instrument na rzecz Pokoju, który działa bardzo dobrze i będziemy go nadal używać, ale z dedykowanym rozdziałem ze specjalnymi funduszami”.
Koperta w wysokości 20 miliardów euro musi jeszcze zostać przekształcona w pełnoprawną propozycję i wynegocjowana przez państwa członkowskie. Zostanie to szczegółowo omówione na nieformalnym spotkaniu ministerialnym w Toledo w Hiszpanii, które ma się odbyć pod koniec sierpnia, powiedział Borrell.
„To jest ocena potrzeb i kosztów naszych długoterminowych zobowiązań w zakresie bezpieczeństwa wobec Ukrainy” – dodał.
Borrell, który podczas konferencji prasowej odpowiedział tylko na jedno pytanie, nie podał więcej informacji na temat projektu planu.
Jedno z pytań, które pozostaje bez odpowiedzi, dotyczy tego, w jaki sposób ten „poświęcony rozdział” będzie w stanie obejść prawo weta, które spowolniło płatności w ramach programu EPF. W rzeczywistości ostatnia transza 500 milionów euro pozostaje zablokowany przez Węgry w odwecie za decyzję Ukrainy o wpisaniu OTP Bank na listę „międzynarodowego sponsora wojny”.
Najnowsza propozycja Brukseli pojawia się w szczególnie delikatnym momencie dla Kijowa.
Siły ukraińskie spędziły ostatnie kilka dni, próbując odeprzeć rosyjskie ataki na magazyny zboża w kraju, co Borrell określił jako „okrucieństwo”.
Ataki rozpoczęły się wkrótce po decyzji prezydenta Władimira Putina o zawieszeniu korytarz Morza Czarnego które ułatwiły handel tanimi zbożami na całym świecie. Kreml ostrzegł, że wszelkie statki opuszczające ukraińskie porty będą traktowane jako „potencjalni przewoźnicy ładunków wojskowych”, co spowodowało gwałtowny wzrost cen towarów.
„Świat ponownie stoi przed sztucznym problemem bezpieczeństwa żywnościowego. Putin używa głodu jako broni nawet przeciwko krajom, które zawahają się potępić jego nielegalny rozlew krwi na Ukrainie” – powiedział Borrell.
„Społeczność międzynarodowa powinna zdecydowanie odpowiedzieć na tę celową próbę Putina zagłodzenia ludności świata w celu zdobycia dodatkowych pieniędzy lub prowadzenia nielegalnej wojny”.