Państwa członkowskie Unii Europejskiej i posłowie do Parlamentu Europejskiego osiągnęli w czwartek porozumienie w sprawie podwojenia produkcji energii odnawialnej w całej Unii do końca dekady.
Zgodnie z tymczasowym porozumieniem osiągniętym wkrótce około godziny 07:00 czasu środkowoeuropejskiego, po nocnych negocjacjach, udział energii odnawialnej w ogólnym zużyciu energii w UE będzie musiał wynieść 42,5% do 2030 r., z dodatkowym „aspiracyjnym” zwiększeniem o 2,5%, aby osiągnąć 45%.
W 2021 r. energia odnawialna stanowiła 21,8% energii zużywanej w UE, według Eurostatu.
Nowy cel wyznaczony w dyrektywie w sprawie energii odnawialnej (RED) jest niższy niż 45%, o które prosili posłowie do PE, ale przekracza preferowane przez państwa członkowskie 40% i podnosi aktualny cel o nieco ponad 10 punktów procentowych.
Francuski eurodeputowany Pascal Canfin (Renew), który przewodniczy parlamentarnej Komisji Środowiska, powiedział, że negocjatorzy „stworzyli zasady, które nie mają precedensu na świecie, aby dać nam środki do wygrania bitwy o klimat”.
Powiedział również, że umowa lepiej reguluje wykorzystanie biomasy, „nawet gdyby Parlament chciał pójść dalej”, a także uznaje „specyficzną rolę energii jądrowej, która nie jest ani zielona, ani kopalna”.
To ostatnie jest postrzegane jako wielkie zwycięstwo Francji, która w ostatnich tygodniach agresywnie lobbowała za uznaniem wodoru napędzanego energią jądrową za niskoemisyjny, czemu zdecydowanie sprzeciwiały się takie kraje, jak Niemcy, Austria i Luksemburg.
W tekście określono zatem nowe cele w zakresie odnawialnego wodoru dla transportu i przemysłu. W przypadku tych ostatnich cel ustalono na 42% do 2030 r. i 60% do 2035 r., ale można go obniżyć do 20%, jeżeli „udział wodoru pochodzącego z paliw kopalnych zużywanego w państwach członkowskich nie przekroczy 23% w 2030 r. i 20% w 2035 roku”.
Jeśli chodzi o bioenergię – wykorzystanie materiału organicznego, takiego jak drzewa, rośliny oraz odpady rolne i miejskie do wytwarzania energii elektrycznej – umowa „wzmacnia kryteria zrównoważonego rozwoju”, aby zmniejszyć ryzyko niezrównoważonej produkcji bioenergii, czytamy w komunikacie prasowym Rady.
Niemiecki eurodeputowany Markus Pieper (EPP), sprawozdawca parlamentu ds. RED, powiedział, że biomasa „pozostaje w 100% odnawialna”. Opisał całą umowę jako „dobry dzień na transformację energetyczną Europy”.
Ale holenderska organizacja pozarządowa Fern nazwała wynik w sprawie biomasy „niefortunnym”, a Martin Pigeon, jej działacz na rzecz lasów i klimatu, argumentując, że „ponieważ nadal będzie nagradzać firmy energetyczne spalające miliony drzew, nasz główny lądowy pochłaniacz dwutlenku węgla, RED będzie nadal pogarszać klimat i różnorodności biologicznej, szkodzić zdrowiu ludzi i aktywnie podważać ambicje klimatyczne UE, a także niszczyć wartość kosztem podatników”.
Aby osiągnąć wyznaczone cele, RED planuje przyspieszyć procedury wydawania zezwoleń na projekty energii odnawialnej, postrzegane jako konieczne do odzwyczajenia bloku od zależności od paliw kopalnych importowanych z zagranicy, uzyskania niezależności energetycznej i osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do planu na połowę wieku.
Państwa członkowskie wyznaczą „obszary przyspieszenia w zakresie energii odnawialnej”, aby umożliwić uproszczony i przyspieszony proces wydawania pozwoleń na projekty w zakresie energii ze źródeł odnawialnych. Zostaną one również uznane za „nadrzędne w interesie publicznym”, co dodatkowo zmniejszy obciążenie regulacyjne spoczywające na nich i ograniczy podstawy do sprzeciwu prawnego.
Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen z zadowoleniem przyjęła porozumienie polityczne, pisząc na Twitterze, że „pomoże nam ono osiągnąć postęp w kierunku neutralności klimatycznej, wzmocnić nasze bezpieczeństwo energetyczne i zwiększyć naszą konkurencyjność – a wszystko to jednocześnie”.
Nowe przepisy, które są częścią pakietu „Fit for 55” zaprezentowanego latem 2021 r., aby przyspieszyć transformację energetyczną i obniżyć emisje w UE o 55% do 2030 r., muszą teraz zostać formalnie zatwierdzone przez państwa członkowskie i cały Parlament Europejski.
