Świszczący oddech po dostaniu na bieżni. Połykanie powietrza podczas wykonywania prac domowych. Duszność jest jednym z wielu przerażających i frustrujących objawów, które mogą utrzymywać się u pacjentów z Covid kilka miesięcy po ich początkowej infekcji. Ale chociaż objawy te były tajemnicą na początku pandemii, naukowcy powoli odkrywają ich przyczyny – przybliżając nas do znalezienia leczenia.
W artykule opublikowanym niedawno w Europejski Dziennik Oddechowy, naukowcy z University of Manchester w Wielkiej Brytanii zidentyfikowali prawdopodobnego winowajcę — komórki odpornościowe znane jako monocyty. Te gąbczaste, niebieskoszare komórki unoszą się w krwioobiegu, szukając oznak kłopotów. Kiedy napotykają inwazyjny patogen, taki jak bakteria lub wirus, generują inne kluczowe komórki odpornościowe i ostrzegają układ odpornościowy, aby aktywował dodatkowe mechanizmy obronne. Monocyty są szczególnie ważne podczas uszkodzenia płuc. Przy pierwszych oznakach kłopotów przenoszą się do płuc, dając początek różnym wyspecjalizowanym makrofagom – komórkom odpornościowym, które zjadają patogeny – które stają się pierwszą linią obrony immunologicznej przed inwazją zarazków.
Wygląda jednak na to, że infekcja Covid może naprawdę zepsuć działanie tych komórek odpornościowych – co oznacza, że „mogą nieprawidłowo reagować na kolejne zdarzenia” – mówi Laurence Pearmain, wykładowca kliniczny na Uniwersytecie w Manchesterze i współautor artykułu. U pacjentów z Covid z utrzymującą się dusznością po infekcji naukowcy wykryli monocyty z nieprawidłowościami. W porównaniu ze zdrowymi ludźmi ci pacjenci mieli monocyty z różnymi poziomami przyczepionych do nich białek, które są krytyczne dla kierowania komórek w kierunku płuc. Naukowcy twierdzą, że wyniki te łączą nieprawidłowe monocyty z długotrwałym uszkodzeniem Covid i płuc – torując drogę potencjalnym terapiom korygującym nieprawidłowości lub łagodzącym objawy.
Pearmain i zespół mieli dobry powód, by podejrzewać te komórki. Inni badacze już odkryli, że SARS-CoV-2 wpływa na monocyty. Według Judy Lieberman, biologa z Harvard Medical School, w przypadkach ciężkiego Covid-19 monocyty zakażone wirusem często umierają w sposób, który uwalnia wiele cząsteczek alarmowych do organizmu, wywołując duże ilości dodatkowego stanu zapalnego. „To jak pętla sprzężenia zwrotnego” — mówi. „Kiedy to się zacznie, niezwykle trudno jest to kontrolować”. Wyniki te wskazują na potencjalną rolę dysfunkcyjnych monocytów w długim Covid, ponieważ wiadomo, że stan zapalny przyczynia się do niektórych trwałych objawów.
Pearmain i zespół postanowili to zbadać. Aby dowiedzieć się dokładnie, co te komórki robiły podczas Covid i długiego Covid, naukowcy zwrócili się do pobierania krwi. Począwszy od lata 2020 r., w kilku szpitalach w Wielkiej Brytanii, Pearmain i zespół pobrali krew od 71 pacjentów podczas ich pobytu w szpitalu z powodu Covid-19. W ciągu następnych kilku miesięcy pobrali również krew od 142 oddzielnych pacjentów, którzy byli wcześniej hospitalizowani z powodu Covid-19, pobierając próbki podczas wizyt kontrolnych.
Pacjenci, których obserwowano, mieli Covida około sześć miesięcy wcześniej i do tego momentu po infekcji, mówi Pearmain, można by oczekiwać, że wszelkie dysfunkcje układu odpornościowego spowodowane przez wirusa ustąpią. Jednak to nie było to, co widział zespół. „Było oczywiste, że wiele osób nadal boryka się z dusznością, zmęczeniem i wieloma innymi długimi objawami Covid-19” – mówi. Konkretnie, 48 procent obserwowanych pacjentów zgłosiło duszność, a 44 procent zmęczenie. Zespół znalazł długą kohortę Covid do zbadania – więc nadszedł czas, aby przyjrzeć się bliżej ich komórkom odpornościowym.
