Tęczowy Piątek po nowemu. Tak mają wyglądać lekcje

W tym roku Tęczowy Piątek odbywa się pod hasłem „Budujmy Mosty Różnorodności” i jak usłyszała Interia u organizatorów, od czasu zmiany władzy odwaga w szkołach do przeprowadzenia akcji jest większa. Po raz pierwszy oficjalnie wsparło ją Mazowieckie Kuratorium Oświaty. 

Wyraźna zmiana nastąpiła też w Małopolsce. Jeszcze w ubiegłym roku ówczesna kurator oświaty Barbara Nowak oświadczała: „twierdzenie, że można już organizować tzw. Tęczowe Piątki i stygmatyzować uczniów jest oczywistą pomyłką”. Obecnie Małopolskie Kuratorium Oświaty, któremu szefuje dr Gabriela Olszowska zachowuje neutralność. 

– Kuratorium stoi na stanowisku, że dla nas ważne są wszystkie dzieci niezależnie od koloru skóry, tożsamości płciowej, wyznania itd., dlatego nie opowiadamy się po żadnej stronie. Kwestia Tęczowego Piątku pozostaje w gestii dyrektorów i kuratorium się do tego nie wtrąca – usłyszała Interia. Podobne zapewnianie usłyszeliśmy w Lubelskim Kuratorium Oświaty. 

– Nie mamy informacji, by był silny opór ze strony dyrektorów szkół, co w poprzednich latach rzeczywiście miało miejsce. Odbywały się też kontrole kuratoriów. Aktualnie obserwujemy coraz większą przychylność wobec akcji – mówi Interii Dominik Kuc, członek Zarządu Fundacji GrowSPACE, współorganizator Tęczowego Piątku.

Nowością jest tegoroczna forma tęczowej akcji. – W ubiegłych latach działania ograniczały się do plakatów i naklejek w szkołach. W tym roku w pakietach, które wysyłamy do szkół oraz naszych wolontariuszy znajdują się konspekty zajęć – wyjaśnia Kuc. 

Zestawy edukacyjne: jeden dla uczniów szkół ponadpodstawowych, drugi dla siódmo- i ósmoklasistów przygotowały fundacje: GrowSPACE, Dajemy Dzieciom Siłę i Sexed.pl.

Interia przyjrzała się scenariuszowi zajęć dla klas 7-8. Na 45-minutowej lekcji, przeprowadzanej np. na godzinie wychowawczej, uczniowie mają „zapoznać się z podstawowymi pojęciami dotyczącymi tożsamości oraz otrzymać wskazówki, jak być wspierającą osobą sojuszniczą” wobec osób LGBT+.

Zajęcia zaczynają się od pytania, jak uczniowie rozumieją „tożsamość„. „Będziemy też mówić o tożsamości seksualnej albo inaczej orientacji seksualnej, czyli tym kto nam się podoba, czy może są to kobiety, mężczyźni, może osoby więcej niż jednej płci, a może płeć nie ma tu znaczenia, bo liczy się dla nas osoba, a nie to jak się identyfikuje” – czytamy w scenariuszu zajęć.

Nastolatkowie dowiedzą się też więcej na temat skrótu LGBT+ . „Występuje w różnych wersjach, np. LGBTQIAP, LGBTQ, a czasem po prostu z plusem. (…) Plusik na końcu symbolizuje, że tożsamości jest o wiele więcej, ale nie musimy wymieniać ich wszystkich. Uświadom uczniów i uczennice, że nie muszą uczyć się na pamięć wszystkich literek ze skrótu. Ważne, aby wiedziały, że za każdą z nich kryje się inna tożsamość, a w rzeczywistości osoba, która odczuwa siebie w taki sposób” – radzą autorzy scenariusza.

Młodzież usłyszy także, że istnieje tożsamość płciowa odczuwana w umyśle oraz tożsamość seksualna odczuwana w sercu. Scenariusz zajęć ma uświadamiać, że istnieje „płeć ciała” czyli narządy płciowe, na podstawie których lekarz decyduje o tym, jaka płeć zostanie nam nadana przy urodzeniu oraz „ekspresja płciowa” – czyli to, jak komunikujemy/prezentujemy swoją tożsamość płciową światu (jak się ubieramy, zachowujemy, jakich zaimków używamy).

Uczniowie dowiedzą się także, na czym polega coming out i jak zareagować na osobę, która go dokonuje. „Podziękować mu za to! Często podzielenie się tą informacją wymaga zaufania, ale też odwagi” – czytamy.

Tematem zajęć będzie też zjawisko homofobii. „Fobie najczęściej dotyczą rzeczy, osób, sytuacji, których się boimy. W przypadku homofobii jest to strach, czy też niechęć często wynikająca z niezrozumienia tego, że osoby LGBT+ mają inaczej niż ja. Często zakładamy też, że wszystkie osoby muszą być heteroseksualne, bo większość osób jest taka. Mówimy wtedy o tzw. heteronormie”.

Wśród przykładów osób LGBT+ zostaną przedstawione m.in. Katarzyna Zillmann – polska wioślarka, wicemistrzyni olimpijska, lesbijka; Demi Lovato – amerykańska wokalistka, osoba niebinarna; Lady Gaga – amerykańska wokalistka, aktorka, osoba biseksualna czy Qczaj – polski trener fitness, gej.

Uczniowie mają też zastanowić się, jak wspierać osoby LGBT+: indywidualnie, na poziomie szkoły oraz państwa. Chodzi również o poszerzenie wiedzy na temat rozwiązań prawnych wspierających społeczność LGBT+ przyjętych w innych krajach. „Wprowadzenie równości małżeńskiej dla wszystkich, prawo, które uniemożliwia stosowanie mowy nienawiści wobec osób ze względu na ich tożsamość seksualną czy płciową, prosta procedura sądowego uzgodnienia płci, in vitro finansowane z budżetu państwa również dla par jednopłciowych, trzecia opcja w dokumentach państwowych na oznaczenie płci” – padają kolejne przykłady.

W tym roku Tęczowe Piątki odbywają się nie tylko w Warszawie, ale również w mniejszych miastach i miejscowościach, np. w: Koninie, Wieluniu, Chojnicach, Kiędzierzynie-Koźlu, Tychach, Słupsku, Gryfinie, Wągrowcu, Krośnie, Bytomiu, Sopocie, Bielsku-Białej, Gdyni, Bydgoszczy, Gdańsku, Rzeszowie, Katowicach, Łodzi, Poznaniu, Zielonej Górze, Opolu, Gdańsku, czy Katowicach. 

– Tęczowy piątek wychodzi poza duże miasta – podkreśla Dominik Kuc.

– Choć nadal widzimy, że w takich województwach jak podlaskie, świętokrzyskie, podkarpackie, lubelskie i częściowo małopolskie Tęczowy Piątek nadal wzbudza kontrowersje – dodaje.

Od lat zagorzałymi przeciwnikami akcji jest Ordo Iuris, która Tęczowy Piątek uznaje za demoralizację dzieci i młodzieży. Fundacja wydała specjalny poradnik dla rodziców „Jak ustrzec dziecko przed Tęczowym Piątkiem”. Zawarto w nim wskazówki, jak wyrazić sprzeciw wobec akcji, a nawet zablokować jej przeprowadzenie.

W odpowiedzi na Tęczowe Piątki powstała też akcja Centrum Życia i Rodziny – „Szlachetny Piątek”, która odbywa się tego samego dnia. „Zademonstruj tego dnia, że liczą się dla Ciebie wartości przeciwne ideologii LGBT. Pokaż to kolegom w szkole. Pokaż swoim uczniom. Pokaż współpracownikom. Że nie chcesz podążać za tą ideologią narzucaną przez organizacje LGBT. Że wolisz być wierny i godny zaufania, a nie zmienny i niestały. Że wolisz żyć wolna w czystości, a nie zniewolona rozwiązłością. Że wolisz wśród innych wyróżniać się szlachetnością serca, a nie mroczną odmiennością” – zachęca Centrum Życia i Rodziny, instruując, by w opozycji do tęczowego piątku założyć coś białego.

– Dla mnie to forma promowania przemocy wobec określonej gruby osób. Tęczowy Piątek zawsze był działaniem legalnym, pozwalającym młodzieży angażować się w tematy związane z równością i prawami człowieka. Nikt nikogo do niczego nie zmusza, ani nie przekonuje na siłę. Poza tym edukacja antydyskryminacyjna i antyprzemocowa dotyczy wszystkich – zastrzega w rozmowie z Interią Dominik Kuc.

Zgodnie z przepisami prawa oświatowego o tym, czy dana organizacja będzie w szkole realizować daną działalność, decyduje dyrektor szkoły i to on ustala zasady pracy danej organizacji w porozumieniu i za zgodą Rady Szkoły, Rady Rodziców.

Akcja Tęczowy Piątek organizowana jest od 2016 roku.