Władimir Putin powiedział, że Kreml zastrzega sobie prawo do użycia broni jądrowej przeciwko każdemu krajowi, który stanowi zagrożenie dla Rosji lub Białorusi, odnosząc się do nowej doktryny nuklearnej swojego kraju.
Przemawiając do publiczności telewizyjnej podczas corocznych pytań i odpowiedzi, został zapytany, czy Zachód „otrzymał wiadomość” od Rosji, która w listopadzie obniżyła próg użycia broni jądrowej.
Putin odpowiedział: — Nie wiem, jaką wiadomość otrzymali, powinieneś ich zapytać.
Następnie wymienił kilka „kluczowych punktów” w zaktualizowanym dokumencie.
— Kiedy mówimy o pewnych zagrożeniach militarnych, mówimy o zwiększeniu odpowiedzialności państw nienuklearnych, które mogą uczestniczyć w agresji przeciwko Rosji, obok krajów posiadających zdolność nuklearną — powiedział. — A jeśli takie kraje stanowią dla nas zagrożenie, zastrzegamy sobie prawo do użycia przeciwko nim naszej broni nuklearnej.
– Ogłosiliśmy, że jeśli te same groźby zostaną skierowane przeciwko naszemu sojusznikowi, Białorusi, zrobimy wszystko, aby zapewnić jej bezpieczeństwo. Myślę, że jest to bardzo ważny element zaktualizowanej doktryny nuklearnej — powiedział Putin.
Nowa doktryna nuklearna Rosji obniżająca próg użycia największego na świecie arsenału broni atomowej wywołała zaniepokojenie społeczności międzynarodowej.
Zaktualizowany dokument został podpisany 1000 dni po rozpoczęciu przez Rosję inwazji na Ukrainę i był następstwem zniesienia przez administrację prezydenta Joe Bidena ograniczeń dotyczących używania przez Kijów rakiet ATACMS (Army Tactical Missile System) do uderzeń na terytorium Rosji.
Co się zmieniło w rosyjskiej doktrynie nuklearnej?
Po pierwsze, do doktryny dodano agresję na Białoruś, gdzie wcześniej wspominano tylko o zagrożeniach dla Rosji. Przywódca Białorusi, Aleksander Łukaszenka, jest najbliższym sojusznikiem Putina w Europie i pozwolił swojemu krajowi na umieszczenie rosyjskich głowic nuklearnych.
Po drugie, Rosja wcześniej ostrzegała przed reakcją nuklearną, jeśli „samo istnienie państwa jest zagrożone”. Zmienione wytyczne odnoszą się teraz do „krytycznego zagrożenia” dla „suwerenności”, a także „integralności terytorialnej” Rosji i Białorusi.
Po trzecie, nowa doktryna zwiększyła listę zagrożeń militarnych, które Rosja uważa za mogące wymagać reakcji nuklearnej. Obejmują one posiadanie wszelkiego rodzaju broni masowego rażenia, która mogłaby zostać użyta przeciwko Rosji, ćwiczenia wojskowe w pobliżu granic Rosji, a także próby uderzenia w obiekty niebezpieczne dla środowiska lub odizolowania części terytorium Rosji.
Wreszcie, zaktualizowany dokument nie mówi już, że Rosja traktuje broń jądrową „wyłącznie” jako środek odstraszania i dodaje, że Moskwa może użyć broni jądrowej przeciwko „potencjalnym” wrogom.
We wrześniu rosyjski minister spraw zagranicznych Siergiej Ławrow wygłosił oświadczenia podobne do tych, które Putin wygłosił w czwartek. Ostrzegł świat, że moskiewska broń nuklearna jest w „pełnej gotowości bojowej”.
W wywiadzie dla Sky News Arabia Ławrow powiedział, że Rosja posiada broń, która „będzie miała poważne konsekwencje dla przywódców ukraińskiego reżimu”. Dodał jednak: „Nikt nie chce wojny nuklearnej”.
Moskwa ostrzega czy grozi?
Napięcia między Rosją a Zachodem eskalowały w ostatnich miesiącach, a rosyjski minister obrony Andriej Biełousow ostrzegł w tym tygodniu przed bezpośrednim konfliktem między Moskwą a NATO w ciągu następnej dekady.
Biełousow powiedział również, że w wojnie w Ukrainie siły rosyjskie posunęły się naprzód na wszystkich kierunkach frontu i do przyszłego roku zamierzają w pełni podbić obwody ługański, zaporoski, chersoński i doniecki, które w 2022 r. Putin ogłosił za zaanektowane przez Rosję.
Tymczasem powrót prezydenta elekta Donalda Trumpa do Białego Domu w styczniu wywołał pytania o przyszłość wojny w Ukrainie.
Zespół przejściowy Trumpa pracuje nad planem negocjacji pokojowych między Ukrainą i Rosją. Ttump zapowiedział, że zarówno Kijów, jak i Moskwa, będą musiały pójść na kompromis.
Tekst opublikowany w amerykańskim „Newsweeku”. Tytuł, lead i śródtytuły od redakcji „Newsweek Polska”.