Po nowym roku ruszy przyjmowanie wniosków o tzw. rentę wdowią. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) zwraca uwagę, że w praktyce nie jest to nowe świadczenie, ale prawo do wypłaty dwóch różnych świadczeń w określonym zbiegu. Osoby uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym małżonku oraz innego świadczenia emerytalno-rentowego będą mogły pobierać połączone świadczenia od 1 lipca przyszłego roku, jeśli spełnią określone kryteria:
– Od 1 stycznia 2025 r. osoby uprawnione będą mogły składać wnioski o tzw. rentę wdowią. Prawo do wypłaty połączonych świadczeń ustalimy od 1 lipca 2025 r. Jeśli ktoś złoży wniosek i warunki do wypłaty połączonych świadczeń spełni po 1 lipca, rentę wdowią ustalimy od spełnienia warunków, nie wcześniej niż od miesiąca złożenia wniosku – czytamy w komunikacie ZUS.
Renta wdowia. Wnioski od stycznia
Zakład podkreśla, że przyznanie renty wdowiej będzie możliwe, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej. Jeśli do tej pory nie ubiegali się o rentę rodzinną, ponieważ świadczenie po współmałżonku byłoby mniej korzystne, powinni złożyć wniosek na formularzu ERR. Następnie wdowa lub wdowiec powinni złożyć wniosek ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Wniosek będzie dostępny na stronie zus.pl od 1 stycznia 2025 roku.
– Taka kolejność ułatwi i przyspieszy rozpatrzenie wniosku o łączenie wypłaty obu świadczeń w 2025 r. Podobna sytuacja dotyczy osób pobierających rentę rodzinną, które nigdy nie wnioskowały o przyznanie własnego świadczenia, np. emerytury – podkreśla ZUS.
Dotychczas, w razie zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych obowiązywała zasada wypłaty jednego z nich, stąd po śmierci małżonka osoba owdowiała mogła zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym (maksymalnie 85 proc. świadczenia zmarłego). Po zmianach owdowiałe osoby będą mogły wybrać do wypłaty 100 proc. renty rodzinnej i 15 proc. własnego świadczenia, bądź 100 proc. własnego świadczenia i 15 proc. renty rodzinnej. Wraz z początkiem 2027 roku wysokość drugiego świadczenia wypłacanego w ramach renty wdowiej zostanie podwyższona do 25 proc.
– Łączna suma obu świadczeń nie może przekroczyć trzykrotnej wysokości najniższej emerytury, czyli obecnie 5 342,88 zł brutto. Jeśli suma świadczeń przekroczy tę kwotę, świadczenia ustalone w zbiegu zostaną pomniejszone o kwotę przekroczenia – wskazuje ZUS.
Jakie warunki trzeba spełnić?
Wypłata renty wdowiej zależy od tego, czy wdowiec lub wdowa spełnia łącznie następujące warunki:
- ma prawo do co najmniej dwóch różnych świadczeń emerytalno-rentowych, w tym renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku,
- jest w powszechnym wieku emerytalnym (czyli wdowa ma skończone 60 lat, a wdowiec – 65),
- pozostawał lub pozostawała we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka,
- ma ustalone prawo do renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku najwcześniej w wieku 55 lat (wdowa) lub 60 lat (wdowiec),
- nie pozostaje obecnie w związku małżeńskim.
– To ważne, bo ustalenie prawa do renty wdowiej zależy od faktycznego wieku wdowy lub wdowca w chwili śmierci męża czy żony. W związku z tym na przykład osoba, która owdowiała w wieku 50 lat, spełnia warunek wieku uprawniający do renty rodzinnej, jednak nie nabywa prawa do renty wdowiej – wyjaśnia ZUS.
Osoby, które chcą dowiedzieć się czy przysługuje im prawo do pobierania połączonych świadczeń, mogą wypełnić ankietę dostępną na stronie ZUS.