Ruszyło głosowanie w plebiscycie O!Lśnienia – Nagród Kulturalnych Onetu i Miasta Stołecznego Warszawy. Nominacje dla artystów za 2024 rok zostały ogłoszone 31 stycznia w programie Katarzyny Janowskiej „Rezerwacja” w Onecie. Plebiscyt potrwa do północy 24 lutego. Zwycięzców poznamy 1 marca, podczas wręczenia nagród w Nowym Teatrze w Warszawie. Uroczystość będzie transmitowana na żywo w Onecie i w TVP Kultura.
Plebiscyt O!Lśnienia – Nagrody Kulturalne Onetu i m.st. Warszawy to coroczne wydarzenie, które wyróżnia najważniejsze osiągnięcia w polskiej kulturze. W 2025 roku odbywa się już dziewiąta edycja tego prestiżowego konkursu. Od dziś do 24 lutego br. internauci mają możliwość głosowania na swoich faworytów w 7 kategoriach: Film; Literatura; Sztuki Wizualne; Muzyka Popularna; Muzyka Klasyczna, Opera i Jazz; Teatr; Serialoraz w kategorii specjalnej Program Kulturalny w TVP. Głosowanie odbywa się na stronie: https://olsnienia.onet.pl/
Nominowanych wskazują zaproszeni krytycy z różnych mediów, przedstawiciele Miasta Stołecznego Warszawy, dziennikarze redakcji Onet Kultura i biuro programowe TVP.
— O!Lśnienia w Warszawie to nie przypadek. Warszawa szczyci się kulturą i wspiera ludzi, którzy ją tworzą. Ten plebiscyt promuje twórczynie i twórców ważnych dla polskiej kultury, realizujących wyjątkowe projekty artystyczne, wyznaczających nowe kierunki rozwoju kultury. Miniony rok obfitował w ciekawe i inspirujące wydarzenia, gorąco dyskutowane premiery, odkrycia i zachwyty. To ich autorkom i autorom należą się owacje na stojąco, a także nagrody w plebiscycie, który Miasto Warszawa współorganizuje razem z Onetem. Serdecznie gratuluję wszystkim nominowanym – mówi Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy
– Nagrody, po pięciu latach współpracy z miastem Kraków, wracają do Warszawy, z czego się bardzo cieszę, bo w Warszawie zaczęliśmy przygodę z O!Lśnieniami. Przez 9 lat udało nam się stworzyć silną markę w kulturze. Współpraca z miastem Warszawa, stawiającym na dynamiczny rozwój kultury, a także z TVP jest sygnałem, że osoby twórcze mogą liczyć na uznanie ze strony samorządu oraz wsparcie medialne wykraczające poza podziały na media prywatne i publiczne – mówi Katarzyna Janowska, inicjatorka plebiscytu O!Lśnienia, producentka treści kulturalnych w Ringier Axel Springer Polska.
– Myślę o naszych nagrodach jak o przewodniku po kulturze. Wyławiamy debiutantów i zachwycamy się mistrzami. Do gry w kulturę zapraszamy użytkowników Onetu, bo to oni w głosowaniu decydują o tym, kto zdobędzie nagrodę Olśnienia 2025. Przez trzy tygodnie trwa promocja osób twórczych i ich dzieł w Onecie i w TVP, które jest partnetrem O!lśnień oraz w Vogue Polska. Cieszę się, że „O!Lśnienia” mają także wymiar finansowy – dodaje Katarzyna Janowska.
Artysta, który zbierze najwięcej głosów ze wszystkich nominowanych twórców otrzyma główną nagrodę O!Lśnienie 2025 w wysokości 30 tys. złotych. Zwycięzcy w poszczególnych kategoriach głównych dostają po 10 tys. zł.
Listę nominowanych, posiłkując się rekomendacjami krytyków, przygotowali razem z Katarzyną Janowską i Dominiką Olszyną-Kniaź, redaktorką naczelną Onet Kultura & Onet Lifestyle, redaktorzy działu Onet Kultura: Dominik Jedliński, Dawid Dudko, Amelia Sarnowska, Joanna Barańska, Bartosz Sąder oraz Artur Jóźwik, dyrektor Biura Kultury m.st. Warszawy. Na zaproszenie organizatorów swoje propozycje nadesłali: Katarzyna Borowiecka z Trójki Polskiego Radia; Gabi Drzewiecka z Chilli Zet; Aleksander Hudzik red. naczelny MINT; Aneta Kyzioł z Polityki; Jacek Marczyński z Rzeczpospolitej; Robert Piaskowski dyr. NCK; Anda Rottenberg szefowa kultury w Vogue PL; Justyna Sobolewska z Polityki; Agnieszka Szydłowska z PR3 i Jacek Wakar z PAP oraz Anita Piotrowska z Tygodnika Powszechnego.
Miasto Stołeczne Warszawa wraz z Onetem przyznaje także honorowy tytuł „Ambasadora Kultury”. W poprzednich latach otrzymali go m.in Grażyna Kulczyk, Mariusz Treliński, Agnieszka Holland, Jerzy Skolimowski, Andrzej i Teresa Starmachowie. Nazwisko tegorocznego „Ambasadora Kultury” poznamy podczas gali 1 marca.
Organizatorzy: Onet, Miasto Stołeczne Warszawa
Partnerzy: Grupa Kruk, KGHM, NCK, PolswissArt, Stołeczna Estrada, Totalizator Sportowy, Vogue
Partnerzy medialni: TVP Kultura, Forbes Polska, Newsweek Polska, TOK FM
Nominowani w plebiscycie O!Lśnienia 2025 – Nagrody Kulturalne Onetu:
OLŚNIENIA 2025 — NOMINACJE
FILM
Magnus von Horn, Michał Dymek za film „Dziewczyna z igłą”
Produkcja: Lava Films, Creative Alliance, Dolnośląskie Centrum Filmowe, EC1 Łódź — Miasto Kultury, Nordisk Film
Dystrybucja: Gutek Film
Za wymykającą się łatwym osądom feministyczną baśń, perfekcyjną zrealizowaną, z zapierającymi dech zdjęciami.
Kamila Tarabura, Katarzyna Warnke za film „Rzeczy niezbędne”
Produkcja: ATM Grupa, Riva Filmproduktion
Dystrybucja: Kino Świat
Za balansującą na granicy gatunków, świetnie zagraną opowieść o przemocy seksualnej, traumie oraz drodze do odzyskania godności.
Eliza Kubarska za dokument „Wanda Rutkiewicz. Ostatnia wyprawa”
Produkcja: Braidmade Films, TVP, Tilt Production, SRF, Swiss Federal Office of Culture, Vertical Vision Film Studio, WFDiF, Zürcher Filmstiftung
Dystrybucja: Against Gravity
Za subtelne wykorzystanie dzienników himalaistki Wandy Rutkiewcz, opisujących jej wewnętrzny świat, motywacje i cenę sukcesu. Za piękne zdjęcia i zaskakujący punkt wyjścia do opowieści.
SERIAL
Klara Kochańska-Bajon i współtwórcy serialu „Matki Pingwinów”
Produkcja: Mental Disorder 4 // Dystrybucja: Netflix
Za umiejętne wykorzystanie formy komediowego serialu do zwrócenia uwagi i wywołania dyskusji o sytuacji i problemach rodzin z dziećmi neuroatypowymi.
Aleksandra Potoczek za serial dokumentalny „Łowcy skór”
Produkcja: TVN Warner Bros. Discovery // Dystrybucja: Max
Za odsłonięcie kulis jednej z największych zbrodni III RP, analizę psychologiczną jej bohaterów, uświadamiającą, jak niewiele trzeba, by wydobyć z nas to, co prymitywne.
Kinga Dębska za serial „Gra z Cieniem”
Produkcja: Opus Film // Dystrybucja: TVP
Za kunsztowne splecenie wątków historycznych z fikcją i rozmach narracyjny, dzięki któremu wnikamy w powikłaną powojenną historię Polski.
TEATR
Maja Komorowska, Ewa Dałkowska, Maja Ostaszewska, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, Jadwiga Jankowska-Cieślak i Andrzej Chyra za rolę Elizabeth Costello w spektaklu Krzysztofa Warlikowskiego „Elizabeth Costello | J. M. Coetzee. Siedem wykładów i pięć bajek z morałem”
Produkcja: Nowy Teatr w Warszawie
Obsada, inkluzywna pod względem płci i wieku, pozwala spojrzeć na bohaterkę i jej poglądy z różnych perspektyw. Dzięki wybitnym kreacjom aktorskim nieteatralny tekst zyskuje konkretne twarze i osobistą prawdę.
Wojtek Rodak za spektakl „Dzieje grzechu”
Produkcja: Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie
Za tchnięcie nowego życia zarówno w powieść Stefana Żeromskiego, jak i zrealizowany na jej podstawie film Waleriana Borowczyka z 1975 roku. Reżyser podejmuje polemikę z patriarchalnym spojrzeniem na kobiecą seksualność, zestawiając kondycję kobiety z kondycją teatru.
Agnieszka Przepiórska za spektakl „Ocalone” w reż. Mai Kleczewskiej
Produkcja: Dom Spotkań z Historią
Za monodram, kolejny w dorobku aktorki, wyłuskujący biografie kobiet zmielonych przez historię. Hołd dla ofiar wojennych gwałtów.
LITERATURA
Eliza Kącka za książkę „Wczoraj byłaś zła na zielono”
Wydawnictwo Karakter
Za do bólu szczerą, autobiograficzną prozę o budowaniu relacji matki z córką. Historię odbrązowującą figurę matki-Polki, ukazującą realia życia, wychowania i bycia w społeczeństwie z osobą w spektrum.
Magdalena Grzebałkowska za książkę „Dezorientacje. Biografia Konopnickiej”
Wydawnictwo Znak
Za pieczołowicie udokumentowaną i wywrotową biografię pisarki, odkrywającą jej nieznaną twarz feministki, działaczki społecznej, kobiety wyzwolonej z gorsetu patriarchalnych konwenansów.
Jul Łyskawa za książkę „Prawdziwa historia Jeffreya Watersa i jego ojców”
Wydawnictwo Czarne
Za jeden z najoryginalniejszych debiutów ostatnich lat, w którym historia i język wywracają do góry nogami wszystko, co łączy nam się ze słowem „powieść”.
MUZYKA POPULARNA
Matylda/Łukasiewicz za album „Matka”
Produkcja: Echo // Dystrybucja: e-Muzyka
Za odwagę w podejmowaniu w muzyce i tekstach trudnych tematów, szczerość i prostotę opowieści o zmianie ról społecznych, potrzebie miłości i bliskości.
Daria ze Śląska za album „Na południu bez zmian”
Produkcja: Jazzboy // Dystrybucja: e-Muzyka
Za wyjątkową wrażliwość muzyczną, zmysł obserwacji oraz umiejętność tworzenia atmosfery, która przenosi słuchaczy w świat pełen emocji i wspomnień.
Pola Chobot i Adam Baran za album „Burza”
Produkcja: Fonobo Label // Dystrybucja: SMPB Sp. z o. o.
Za teksty ujawniające osobiste lęki, poetyckość, oniryczny klimat i wzajemnie muzyczne dopełnienie.
MUZYKA KLASYCZNA, OPERA i JAZZ
Jakub Józef Orliński i Aleksander Dębicz za album „#LetsBaRock”
Produkcja: Warner Classics // Dystrybucja: Warner Music Poland
Za pasję do wydobywania pereł muzyki klasycznej i przekładania jej, z pełnym szacunkiem dla reguł klasyki, na wrażliwość współczesnego odbiorcy.
Natalia Rubiś za rolę Benigny w operze „Czarna Maska” Krzysztofa Pendereckiego
Produkcja: Teatr Wielki Opera Narodowa w Warszawie
Za stworzenie kreacji scenicznej zachwycającej nie tylko wokalną perfekcją, ale też aktorskim kunsztem.
Michał Pepol za album „Cellotapes”
Produkcja: Polskie Radio S.A. // Dystrybucja: Dressler
Za konsekwencję w muzycznych eksperymentach, wierność wiolonczeli i mistrzowskie sklejanie różnych gatunków muzycznych.
SZTUKI WIZUALNE
Heike Munder, Jarosław Suchan, Małgorzata Micuła za wystawę „Maria Pinińska-Bereś”
Pawilon Czterech Kopuł — Muzeum Sztuki Współczesnej — Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Za z rozmachem zakomponowaną retrospektywną wystawę przywracającą jednej z najważniejszych polskich artystek i performerek lat 70. należne miejsce w kanonie sztuki i w świadomości społecznej.
Kolektyw Open Group i Marta Czyż za wystawę w Pawilonie Polskim w Wenecji podczas 60. Międzynarodowej Wystawy Sztuki — projekt „Powtarzajcie za mną II”
Za projekt dokumentujący uniwersalne doświadczenie wojny, traum z nią związanych, lęków, które nie znikają mimo upływu czasu i geograficznego oddalenia.
Joanna Rajkowska za działania artystyczne zmieniające przestrzeń publiczną
Za stworzenie prac i instalacji w przestrzeni publicznej, które stały się symbolami Warszawy, m.in. palma na rondzie de Gaulle’a, konsekwentne podejmowanie w sztuce tematu przemocy, mniejszości, Zagłady. W filmie – instalacji „Ślepowrony” (premiera 2024) wspólnie z Robertem Yerachmielem Snidermanem podejmuje w nieoczywisty sposób temat relacji człowieka ze zwierzętami i z naturą.
Nagroda specjalna TVP
Program kulturalny w TVP
„Poczet Świrów Polskich”
Prowadzący: Jan Wołek
Produkcja: Fundacja Wspierania Edukacji — PROMOTOR// Dystrybucja: TVP
Za podróże po artystycznej mapie Polski i spotkania inspirujące do życia z pasją.
„Dobry tytuł”
Prowadzący: Agata Passent, Szymon Kloska i Maciej Makselon
Produkcja: TVP
Za solidną dawkę czytelniczych inspiracji i dyskusji, które przenoszą nas w świat literackich przygód.
„Kwiatki Polskie”
Prowadzący: Katarzyna Kasia, Grzegorz Markowski, Dominika Sitnicka, Magdalena Kasperowicz, Klaudiusz Slezak i Mirosław Oczkoś
Produkcja: TVP
Za program publicystyczny, w którym autorzy w sposób satyryczny komentują codzienne wydarzenia, dostrzegając w nich często humorystyczne aspekty.