Herbata nadal jest jednym z najpopularniejszych napojów na świecie. W 2021 r. ludzkość wyprodukowała 6,5 mln ton suszu (38 proc. tej produkcji miało miejsce w Chinach). Co prawda kawy ludzkość produkuje niemal dwa razy więcej, ale zrobienie jednej filiżanki herbaty wymaga jedynie ok. 2 gram suszonych liści. Jedna filiżanka kawy to nawet 10 gram prażonych ziaren. Skutkiem tego, jak pisał brytyjski geograf David Grigg, “na świecie pije się trzy filiżanki herbaty na każdą filiżankę kawy”.
Oczywiście nie każda herbata jest równie dobra. Najnowsze badanie wskazuje jednak, w jaki sposób można poprawić jej smak. Wystarczy dobrze przyjrzeć się temu, jakie mikroorganizmy “współpracują” z herbacianymi krzewami.
Badacze ustalili, że drobnoustroje wpływają na to, jak dobrze rośliny herbaciane wchłaniają składniki odżywcze. Modyfikowanie społeczności mikroorganizmów występujących na korzeniach roślin herbacianych może sprawić, że twój ulubiony napar będzie jeszcze smaczniejszy.
Tak jak bakterie żyjące w naszych jelitach mogą wpływać na nasze zdrowie, tak drobnoustroje zamieszkujące korzenie roślin i wokół nich wpływają na to, jak roślinność absorbuje składniki odżywcze z gleby. Niewiele jednak wiadomo było na temat ich wpływu na smak i zawartość składników odżywczych herbaty.
Aby dowiedzieć się więcej, Zhenbiao Yang z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside i jego współpracownicy zebrali i przeanalizowali rośliny herbaty (Camellia sinensis) uprawiane w prowincji Fujian w Chinach. Odkryli, że obecność niektórych drobnoustrojów glebowych wiąże się z większym poborem azotu przez krzewy, co zwiększyło produkcję substancji chemicznej zwanej teaniną w korzeniach rośliny, a tym samym jej poziom w liściach, zwłaszcza w przypadku odmiany o nazwie Rougui.
Teanina nadaje naparom bogaty smak umami, a jej ilość jest uważana za kluczowy wskaźnik jakości herbaty. Ma także właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne oraz może przeciwdziałać stymulującemu działaniu kofeiny.
W kolejnym etapie badań naukowcy wyodrębnili z gleby 21 drobnoustrojów, które są najkorzystniejsze dla teaniny. Następnie stworzyli w laboratorium specjalnie dostosowaną populację drobnoustrojów o składzie niezwykle podobnym do tego, który naturalnie występuje w Fujian.
Podanie tej mieszanki innym odmianom roślin zwiększyło poziom teaniny w liściach roślin, nawet w tych uprawianych na glebach ubogich w azot. „Co nie tylko przynosi większe korzyści zdrowotne, ale także poprawia słodko-pikantny smak herbaty” mówi Yang.
Zespół ma nadzieję, że w przyszłości specjalnie zaprojektowane społeczności drobnoustrojów zostaną wykorzystane do udoskonalenia jakości herbaty i poprawy wartości odżywczej innych roślin, takich jak ryż.
„Zwiększenie efektywności absorpcji azotu może również zmniejszyć naszą zależność od nawozów, co może mieć ogromne konsekwencje dla przyszłości rolnictwa” mówi Yang.