Budujemy nowy dom

Niemal 90 proc. Polaków uważa za ważne, aby ich przyszły dom był energooszczędny, zdrowy i zrównoważony, czyli przyjazny planecie. Jest to konieczność, ponieważ budynki odpowiadają za ponad 40 proc. światowej emisji dwutlenku węgla do atmosfery.

Na co zwrócić uwagę przy budowie domu? Po pierwsze – projekt. Proste bryły bez zbędnych ozdobników, wykuszy, balkonów. Chodzi o wyeliminowanie mostków termicznych, przez które ucieka ciepło. Wymogi te spełniają bryły typu kostka lub stodoła, z dachem jedno- lub dwuspadowym, z dużymi przeszkleniami zapewniającymi światło.

Po drugie – wybór materiałów. Na rynku jest coraz więcej produktów przyjaznych środowisku, ponieważ także branża budowlana zobowiązana jest do dekarbonizacji, np. można kupić „zielony” cement: jego ślad węglowy jest o 30–50 proc. niższy niż najbardziej popularnego cementu używanego powszechnie w Polsce. Na rynku pojawiły się też pierwsze niskoemisyjne pustaki ceramiczne. Zdaniem architektów to właśnie ceramika projektuje dziś nowy świat. Nowy, czyli nastawiony na cyrkularność. Ceramika jest ekologiczna, trwała i odporna, co przekłada się na dłuższą żywotność budynków i zmniejszenie zapotrzebowania na nowe surowce. Ma także doskonałe właściwości termiczne. Dla przykładu: z ceramicznych pustaków poryzowanych (w wypalonej glinie tworzą się mikropory – przestrzenie wypełnione najlepszym izolatorem, czyli powietrzem) można stawiać ściany zewnętrzne, które nie potrzebują zewnętrznej warstwy ocieplenia. Izolacyjność takich ścian jest znacznie wyższa od wymaganej przepisami, a ściana trwalsza i oddychająca. „Poryzowane domy” w naturalny sposób utrzymują ciepło zimą, a latem panuje w nich przyjemny chłód.

Postaw na system

Opłaca się budować systemowo, bo to oszczędność energii. Gotowe systemy nie wymagają „rzeźbienia”, wystarczy trzymać się instrukcji, by budowa szła gładko. Przykładem jest technologia Porotherm Dryfix. Zastosowanie jej oznacza, że używamy kompletu produktów od jednego producenta, więc każdy element pasuje do siebie, co ułatwia pracę. System składa się ze specjalnie szlifowanych pustaków ceramicznych, idealnie dopasowanej zaprawy i odpowiednich narzędzi. To gwarancja, że unikniemy błędów wykonawczych, a budowa będzie trzymać parametry.

Kolejna zasada to korzystanie z nowoczesnych technik, np. murowania na sucho. Są gotowe do użycia mieszanki na bazie poliuretanu zamknięte w puszkach pod ciśnieniem. Nakłada się je za pomocą specjalnego aplikatora, tzw. pistoletu. Najważniejsze: ściana w tej technologii – w odróżnieniu od innych metod – jest zupełnie pozbawiona wody. Takie murowanie jest ekonomiczne, nie wymaga nie tylko wody, ale też prądu – betoniarka nie jest potrzebna. Porównajmy: szacuje się, że budowa domu o powierzchni 100 m kw. w tradycyjnej technologii wymaga 6106 kg zaprawy, 977 litrów wody i 160 godzin murowania. Tymczasem przy użyciu suchej metody wystarczy tylko 80 godzin murowania i 48 puszek zaprawy. Co istotne, ściany są suche zaraz po wymurowaniu. „Mokre” technologie wysychają nawet do czterech lat, konsumując przy tym energię. I jeszcze coś. – Warstwa zaprawy ma w tej technologii zaledwie około 1 mm grubości. To gwarancja lepszej termoizolacji domu. Ma to ogromny wpływ na ograniczenie zapotrzebowania budynku na energię w przyszłości – tłumaczy Mirosław Rzeszutko, Head of Product Management w firmie Wienerberger.

Bielszy odcień dachu

W Polsce królują dachy w ciemnych kolorach. Jednak lepsze są jasne, ponieważ nie nagrzewają się tak mocno (mają około 30 proc. niższą temperaturę niż ciemne). To pomaga utrzymać komfort termiczny w pomieszczeniach, oszczędza też energię potrzebną do ich ochłodzenia. Poza tym jasny dach redukuje wyspy ciepła. Jak podaje Narodowe Centrum Badań Atmosferycznych w Boulder w Kolorado, gdyby wszystkie dachy w dużych miejscowościach na świecie były białe, zmniejszyłoby to efekt miejskich wysp ciepła o jedną trzecią. Kto buduje dom z płaskim dachem, powinien zainteresować się nowością – białą membraną Leadax Roov, wykonaną z recyklingu folii PVB (odpadu z tzw. szkła bezpiecznego, używanego w szybach samochodowych). Co roku w Europie produkuje się 1,5 mld kg tego odpadu, co odpowiada 150-krotności wagi wieży Eiffla. Membranę kupuje się w wygodnych rolkach, może być stosowana na płaskie dachy zielone, niebieskie (retencyjne) czy solarne. Jest odporna na powstawanie pleśni, wspomaga też odparowywanie wilgoci, która może gromadzić się na warstwie ocieplenia.

Przyjazne otoczenie

Popularna betonowa kostka czy płyta sama w sobie nie jest zła. Przeciwnie, jest trwała i praktyczna. Może być także przyjazna naturze – wystarczy zaaranżować teren posesji zgodnie z najlepszymi zielonymi praktykami. Jakimi? – Warto ograniczyć betonowe połacie, zostawiając miejsce dla zieleni, i tworzyć nawierzchnie ekologiczne, np. ścieżki żwirowe. Rozwiązaniem są także kostki ażurowe: przez otwory deszczówka swobodnie wnika do gruntu, a wilgoć zostaje zatrzymana w glebie. Kostka wypełniona ziemią, w której można posiać trawę, staje się bioaktywna – tłumaczy Gabriela Zdeb, architekt krajobrazu z firmy Semmelrock.

Dobrą praktyką jest rozszczelnianie powierzchni, choćby poprzez zastosowanie kostek ze specjalnymi wypustkami, dzięki którym w trakcie układania można zachować kilkucentymetrowe odległości. Wystarczy wypełnić je materiałami przepuszczającymi wodę, np. gresem, zwiększając w ten sposób powierzchnię biologicznie czynną. Z kolei wybierając jasne, odbijające światło płyty na tarasy czy patio zmniejszymy niekorzystne wyspy ciepła.

Cztery produkty dla ekozrównoważonych

Poleca Mirosław Rzeszutko, Head of Product Management w firmie Wienerberger

1. Pustaki Porotherm Klima+ – niskoemisyjne pustaki ceramiczne. Linia produktów Porotherm Klima+ przeznaczona jest do budowy ścian zewnętrznych z ociepleniem oraz ścian wewnętrznych nośnych i działowych. Pustaki charakteryzują się o 20 proc. niższą emisją dwutlenku węgla w procesie produkcji. Osiągnięcie takich parametrów było możliwe m.in. dzięki zwiększeniu ilości biomasy w produkcie – większy udział składników pochodzenia biologicznego w składzie mieszanek do produkcji pozwala w znacznym stopniu ograniczyć zapotrzebowanie na nieodnawialną energię.

2. Sucha zaprawa Dryfix – ma postać gotowej, lekkiej piany. Poręczny „pistolet” do nakładania zaprawy to wszystko, czego potrzebuje ekipa budowlana. Zaprawa jest gotowa, a zatem nie wymaga mieszania w betoniarce i zużycia prądu potrzebnego do jej uruchomienia. Ściany są suche już po 24 godzinach, a dom nie wymaga włączania urządzeń osuszających. Co więcej, sucha ściana gwarantuje utrzymanie ciepła w budynku od samego początku jego użytkowania, co eliminuje dodatkowe straty energii w tym okresie.

3. Membrana Leadax Roov – unikalne na skalę światową rozwiązanie do pokrycia dachu płaskiego. Biała membrana jest wykonana z poddanych recyklingowi szyb samochodowych. Jest ognioodporna i paroprzepuszczalna, nie zawiera żadnych szkodliwych substancji, a jej żywotność wynosi około 50 lat. Idealna do wykonania dachu z instalacją fotowoltaiczną. W wyższych temperaturach panele mają gorszą przewodność elektryczną, co zmniejsza ich wydajność. Odbijające światło słoneczne pokrycie dachowe pod panelami zapewnia mniejsze promieniowanie cieplne na dachu. Efekt? Panele są chłodniejsze i wytwarzają więcej energii.

4. Wevolt X-Tile – panele fotowoltaiczne zintegrowane z nowoczesnymi, płaskimi dachówkami Koramic. Kształt panelu przypomina wydłużoną dachówkę, a jego kolor współgra z paletą barw najczęściej wybieraną przez klientów. Inna niż w tradycyjnych panelach, bezkratkowa budowa panelu tworzy gładką, minimalistyczną powierzchnię. Instalowane pomiędzy dachówkami panele niemal nie odróżniają się od dachówek.

Nowoczesne rozwiązania do aranżacji posesji

Poleca Aleksandra Szybisty, Head of Product Management w firmie Semmelrock.

Kostka Senso Eco – charakteryzuje się unikalnym designem oraz imponującym wskaźnikiem infiltracji wody. Dzięki układowi kamieni umożliwiaja swobodny przepływ wody do gruntu – aż 60 proc. opadów infiltrowane jest do podłoża. Idealna na podjazdy, chodniki, patio. Deszcz, powoli przenikając w głąb gruntu, zwiększa wilgotność powietrza, a woda zatrzymana w strukturze kostki odparowuje pod wpływem ciepła, co daje naturalny proces chłodzenia. Dodatkowo powstają optymalne warunki dla roślin, które mogą korzystać ze zgromadzonej wody. Połączenie Senso Eco w jasnym kolorze bello z roślinnością może dodatkowo poprawić efekt wizualny oraz komfort użytkowania przestrzeni. Jasne kolory potrafią odbijać światło, co wizualnie powiększa i rozjaśnia przestrzeń.

Kostka Aquaton – ma aż 23 proc. powierzchni czynnej biologicznie oraz specjalny system bezpośredniego rozprowadzania i rozsączania wody deszczowej. Dzięki wypustkom (odstępnikom) w trakcie układania można zachować trzycentymetrowe odległości. Odstęp określa szerokość fug: wystarczy wypełnić je materiałami przepuszczającymi wodę, np. gresem, ziemią, trawą.

Wielkoformatowe płyty brukowe – duże formaty można ułożyć tak, aby na działce powstały wygodne ciągi komunikacyjne wkomponowane w roślinność. To sposób na zielone strefy na posesji. Płyty są odporne na uszkodzenia brzegów i odpryski, a warianty antypoślizgowe można układać wokół oczek wodnych czy basenów. Dodatkowo wszystkie kostki i płyty brukowe Semmelrock na etapie produkcji są poddawane hydrofobizacji, która zmniejsza wchłanianie wilgoci z wód opadowych w strukturę betonu, dlatego produkty te pozostają trwale odporne na zawilgocenia i związany z tym biologiczny problem.