Trzynasta emerytura. Komu przysługuje?
Trzynasta emerytura, czyli tzw. „trzynastka” to dodatkowe roczne świadczenie pieniężne przyznawane w Polsce od 2019 roku. Raz w roku jest wypłacane przez ZUS wszystkim osobom, które po 31 marca br. są uprawnione do pobierania świadczeń emerytalno-rentowych. Wysokość trzynastej emerytury odpowiada minimalnej emeryturze, która od 1 marca 2024 roku wynosi 1780,96 zł brutto.
„Trzynastkę” otrzymują te osoby, którym przysługuje prawo do pobierania świadczeń w postaci m.in.: emerytury, renty, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego oraz zasiłków i świadczeń przedemerytalnych. W 2024 roku ZUS wypłacił trzynastą emeryturę ponad 8,5 milionom Polaków. Jak się okazuje, część z nich będzie musiała zwrócić otrzymane środki.
Limity zarobku na wcześniejszej emeryturze
Na zwrot dodatkowej emerytury są narażeni seniorzy, którzy pobierając wcześniejsze świadczenie emerytalne, równocześnie dorabiają. Dodatkowe źródło dochodu może w ich przypadku wpłynąć na wysokość pobieranego świadczenia podstawowego oraz poszczególnych dodatków.
W takiej sytuacji emeryci muszą przestrzegać limitu dodatkowych zarobków, którego dolna wartość od 1 września 2024 roku wynosi 5626,90 zł brutto. Jeżeli przychód emeryta przekroczy tę kwotę, ZUS może zmniejszyć wypłacane świadczenie o kwotę przekroczenia, jednak nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia, która wynosi:
- 890,63 zł w przypadku emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;
- 668,01 zł w przypadku rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy;
- 757,08 zł w przypadku rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.
Sprawy komplikują się, jeżeli miesięczny przychód osoby pobierającej wcześniejsze świadczenie emerytalne, przekroczy 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, tj. 10 450,00 zł brutto. W takiej sytuacji ZUS może całkowicie zawiesić wypłacane świadczenie.
Trzynasta emerytura. Kiedy podlega zwrotowi?
Emeryt będzie musiał zwrócić trzynastą emeryturę do ZUS, jeżeli po rozliczeniu dodatkowego świadczenia pieniężnego okaże się, że na dzień 31 marca br. dodatek ten podlegał zawieszeniu z tytułu ww. przekroczenia 130% przeciętnego wynagrodzenia.
Opisane sytuacje dotyczą tylko osób, które pobierają wcześniejsze świadczenia emerytalne, tj. nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Wspomniane limity i zawieszenie świadczeń nie dotyczą świadczeniobiorców, którzy osiągnęli już wiek emerytalny.
