Coraz mniej Polaków chodzi do kościoła. Podano statystyki

W czwartek na konferencji prasowej przedstawiono dane z Rocznika Statystycznego Kościoła Katolickiego w Polsce „Annuarium Statisticum Ecclesia in Polonia” Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego SAC za rok 2023.Wynika z nich, że w 2023 roku w mszach uczestniczyło 29 proc. wiernych, a 14 proc. przystępowało do komunii świętej. 

Według autorów rocznika, w 2023 r. najwyższy wskaźnik dominicantes (czyli osób uczestniczących w niedzielnej mszy świętej) był w diecezji tarnowskiej (60,5 proc.), rzeszowskiej (53,2 proc.) i przemyskiej 49,1 proc. Najniższy w archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej (17,2 proc.) i w diecezji sosnowieckiej (17,9 proc.). W archidiecezji warszawskiej wskaźnik wyniósł 19 proc., a w warszawsko-praskiej – 23,5 proc.

Najwyższy wskaźnik communicantes (czyli osób przyjmujących komunię) w 2023 r. zanotowano w diecezji tarnowskiej – 24,4 proc. (2022 – 25,6 proc.), zamojsko-lubaczowskiej – 21,1 proc. (2022 r. – 19,6 proc.) i białostockiej – 20,01 proc. (2022 – 20,5 proc.). Z kolei najniższy – w archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej i sosnowieckiej po (8,5 proc.). W archidiecezji warszawskiej wskaźnik communicantes wyniósł 10,2 proc., a w diecezji warszawsko-praskiej – 12,4 proc.

Wśród uczestniczących w 2023 r. w niedzielnej mszy św. 59,35 proc. stanowiły kobiety, a 40,65 proc. mężczyźni.

Raport podaje, że liczba księży przypisanych do diecezji i eparchii w 2023 r. wyniosła 23 612 duchownych. W 2022 r. wynosiła 23 765, a w 2021 r. 23 984. Najwyższą liczbę księży zanotowano w diecezji tarnowskiej – 1486. Z kolei najmniejszymi diecezjami pod względem liczby księży (nie wliczając ordynariatu polowego WP) była diecezja elbląska – 267 duchownych. 

Według rocznika w 2023 r. parafiach w Polsce pracowało 18 553 kapłanów, rok wcześniej było ich 18 629. Ponownie zanotowano także spadek liczby alumnów w seminariach diecezjalnych z 1,2 tys. w 2022 r. do 1039 w 2023 r. W 2023 r. było 102 diakonów stałych – trzech więcej niż rok wcześniej.

W żeńskich zgromadzeniach czynnych w 2023 r. liczba sióstr zakonnych wyniosła 15 632, co stanowi spadek w porównaniu do roku poprzedniego 15,9 tys. Zmniejszyła się również liczba domów zakonnych z 1985 do 1950. Najliczniejszym żeńskim zgromadzeniem były służebniczki NMP (starowiejskie) 784, nazaretanki 637 i elżbietanki 614 sióstr.

Z rocznika wynika, że w 2023 r. było 7 337 członków męskich zakonów, zgromadzeń zakonnych i stowarzyszeń życia apostolskiego. Najliczniejszym był franciszkanie, salezjanie i pallotyni.

W Polsce były 10 344 parafie, czyli 13 mniej niż w 2022 r. (10 357). W tym były 9664 parafie diecezjalne i 680 zakonnych.

W 2023 r. spadała w Polsce liczba udzielonych sakramentów. Sakrament chrztu udzielono 267 150 osobom, czyli o 35 tys. mniej niż rok wcześniej, kiedy było 302,2 tys. Najwięcej w archidiecezji poznańskiej – 15,2 tys., a najmniej w diecezji drohiczyńskiej – 1,67 tys. i w ordynariacie polowym WP – 1,59 tys.

Do pierwszej komunii św. przystąpiły 324 982 osoby (2022 r. – 337 187). Najwięcej w archidiecezji krakowskiej  17 941, a najmniej w diecezji drohiczyńskiej – 896. Sakrament bierzmowania w 2023 r. przyjęło 293 984 wiernych, czyli o blisko 10,6 tys. mniej niż rok wcześniej. Najwięcej w archidiecezji krakowskiej – 18 437, a najmniej w bielsko-żywieckiej.

Sakrament małżeństwa został udzielony 77 244 parom, czyli o ponad 10,6 tys. mniej niż rok wcześniej, kiedy było 87 899. (2021 r. – 103 807). Najwięcej – 4999 w archidiecezji krakowskiej, a najmniej w ordynariacie polowym WP (354) i w diecezji toruńskiej (564 parom).

W ocenia dyrektora ISKK ks. dr. Marcina Jewdikimowa „powodem spadku są zarówno zmiany kulturowe, jak i demograficzne związane ze spadkiem liczby Polaków”.

Autorzy rocznika poinformowali, że w roku szkolnym 2023/2024 na lekcje religii we wszystkich typach placówek edukacyjnych uczęszczało 78,6 proc. uczniów. W roku szkolnym 2022/2023 było 80,3 proc., a w 2021/2022 uczęszczało 82 proc. uczniów. Na lekcje religii w przedszkolach uczęszczało 85,9 proc. dzieci. W szkołach podstawowych – 87,7 proc., w technikach – 61,7 proc. i w liceach – 57,5 proc.

Najwyższy odsetek uczniów uczęszczających na lekcje religii w szkole zanotowano w archidiecezji przemyskiej (96 proc.), diecezji tarnowskiej (95,9 proc.) i rzeszowskiej (94,1 proc.). Najmniejszy w archidiecezji warszawskiej (58,3 proc.), diecezji warszawsko-praskiej (61,6 proc.) i w archidiecezji wrocławskiej (63,5 proc.).

Podano, że 6,2 proc. parafii katolickich w kraju prowadziło biblioteki parafialne. Z tego najwięcej (41) było w archidiecezji krakowskiej, 37 w diecezji tarnowskiej i 34 w archidiecezji warszawskiej.

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC im. ks. Witolda Zdaniewicza założyło w 1972 r. Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego (księża pallotyni) jako Zakład Socjologii Religii. ISKK jest najstarszym w Polsce niezależnym ośrodkiem naukowym prowadzącym badania w zakresie religijności, katolicyzmu i jego społecznych kontekstów. Współpracuje m.in. z Głównym Urzędem Statystycznym.