W dzisiejszym świecie stres często jest nieodłącznym elementem naszego życia. Przyczynia się do tego presja zawodowa, konflikty rodzinne, brak wystarczającej ilości snu i inne, indywidualne czynniki. Choć w umiarkowanych ilościach może pobudzać do działania, nadmierny i chroniczny stres może mieć szkodliwe skutki dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Skuteczne radzenie sobie ze stresem wymaga świadomości i umiejętności zarządzania emocjami. Warto wdrożyć w swoją codzienność różnego rodzaju techniki relaksacyjne, zadbać o odpowiednią dietę oraz regularną aktywność fizyczną. Pomóc mogą też niektóre metody z obszaru medycyny alternatywnej, między innymi zioła.
Kozłek lekarski pomoże w łagodzeniu stresu
Kozłek lekarski (Valeriana officinalis) ma działanie uspokajające i ułatwiające zasypianie. Jest to zbadany pod względem chemicznym i farmakologicznym roślinny środek łagodzący stres. Pomaga też w przypadku umiarkowanej bezsenności – jest więc wskazany dla osób, które borykają się z problemami z zaśnięciem wynikającymi ze stanu napięcia i pobudzenia nerwowego. Roślina ta używana jest od ponad 1000 lat jako środek nasenny w wielu formach dawkowania (nalewki, wyciągi wodne lub alkoholowe, tabletki).
Naukowcy (E.U. Vorbach, R. Gortelmayer, J. Bruning.) przeprowadzili badanie na grupie 121 ochotników, którzy mieli problemy z bezsennością. Osoby, które zostały zakwalifikowane do badania, nie chorowały na depresję, ani nie przyjmowały leków, które mogłyby zakłócać ich sen. Przez 28 dni otrzymywali oni etanolowy wyciąg z kozłka lekarskiego. Już po 14 dniach zauważono poprawę snu u tych osób. Aż 66 procent pacjentów z tej grupy określiło efekt jego działania jako bardzo dobry lub dobry. Zaledwie w dwóch przypadkach osoby badane odczuwały poranny ból głowy i uczucie oszołomienia. Czasami kozłek lekarski może być więc naturalną alternatywą dla klasycznych leków, które u niektórych powodują uciążliwe skutki uboczne (wszystkie działania w tej kwestii należy jednak konsultować z lekarzem prowadzącym).
Kozłek lekarski a obniżenie poziomu lęku
Z kolei inni badacze (K. Murphy, Z.J. Kubin, J.N. Shepherd) poddali analizie zachowanie szczurów, które znajdowały się w podwyższonym labiryncie krzyżowym (jest to powszechnie stosowany model do badania lęku). Gryzonie zostały podzielone na kilka grup, a każda z nich otrzymała inny lek. Następnie były one umieszczane w labiryncie, który składał się z czterech ramion ułożonych na krzyż, jednak tylko dwa z nich miały ściany. Podczas badania naukowcy zauważyli znaczne obniżenie zachowań lękowych u zwierząt, którym zaaplikowano kwas walerenowy, kwas walerenowy w połączeniu z kwasem γ-aminomasłowym (GABA) oraz ekstrakt z kozłka lekarskiego.
Efekt działania kozłka lekarskiego został również potwierdzony w kolejnym badaniu – M. Hattesohl razem ze swoim zespołem przeanalizował właściwości przeciwdepresyjne ekstraktów etanolowych i metanolowych z kozłka lekarskiego. Naukowcy bazowali na teście wymuszonego pływania (test Porsolta). Po 5 godzinach od otrzymania ekstraktów zwierzęta zostały umieszczone w cylindrze wypełnionym wodą. Badacze mierzyli czas, podczas którego pozostawały one w bezruchu w ciągu 5 minut w trakcie badania. Skrócenie czasu bezruchu wskazywało na efekt przeciwdepresyjny badanych ekstraktów z kozłka lekarskiego.
Jak stosować kozłek lekarski na uspokojenie?
Do najbardziej popularnego produktu z kozłkiem lekarskim (walerianą) należą krople walerianowe. W aptekach znajdziecie też tabletki uspokajające z kozłkiem lekarskim. Można go łączyć z innymi ziołami o właściwościach uspokajających, takimi jak liście melisy czy szyszki chmielu. Preparatów z kołkiem lekarskim nie powinno się stosować bez przerwy dłużej niż przez miesiąc z uwagi na to, że mogą powodować skutki uboczne takie jak ból brzucha czy mdłości. Nie powinny ich zażywać także kobiety w ciąży oraz karmiące piersią.