Kilku pacjentów zażywających Ozempic straciło wzrok. Naukowcy sprawdzają, czy lek może wywołać ślepotę

Teraz JAMA opublikowało nowe badanie, które ma na celu odpowiedzieć na pytania dotyczące powikłań okulistycznych zaobserwowanych u pacjentów stosujących semaglutyd lub tirzepatyd. Okazało się, że 7 na 9 pacjentów cierpiało na nietętniczą przednią niedokrwienną neuropatię nerwu wzrokowego, jeden na zapalenie nerwu wzrokowego, a u kolejnego stwierdzono paracentralną ostrą środkową makulopatię.

”Podczas badania nie było możliwe ustalenie, czy istnieje związek pomiędzy przyjmowanymi lekami a zgłaszanymi powikłaniami okulistycznymi. W niektórych przypadkach postawiono hipotezę, że owe powikłania mogą być związane nie z toksycznym działaniem leków a z szybką korektą hiperglikemii, którą wywołuje ich stosowanie” — możemy przeczytać we wnioskach naukowców.

Możliwe powikłania okulistyczne

Powikłania okulistyczne, które mogą wiązać się z zażywaniem Ozempicu to m.in.:

• Nietętnicza przednia niedokrwienna neuropatia nerwu wzrokowego (NAION) — stan, w którym dochodzi do nagłej, bezbolesnej utraty wzroku z powodu zmniejszonego przepływu krwi (niedokrwienia) do nerwu wzrokowego.
• Papillitis — forma zapalenia nerwu wzrokowego.
• Paracentralna ostra makulopatia środkowa (PAMM) — stan charakteryzujący się niedokrwieniem (ograniczonym przepływem krwi) w głębokich warstwach siatkówki, w szczególności w wewnętrznej warstwie jądrowej.

„Chociaż nie można ustalić związku przyczynowego między przyjmowaniem danych leków a występowaniem zaobserwowanych schorzeń, wyniki te nie wykluczają możliwości, że do tych powikłań może prowadzić szybka korekta hiperglikemii” — stwierdzono w badaniu.

Jak działa Ozempic?

Ozempic to nazwa środka zawierającego semaglutyd. Jest to lek na receptę opracowany przez duńską firmę farmaceutyczną Novo Nordisk. Działa jako agonista receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1), naśladując przy tym naturalny hormon, który stymuluje wydzielanie insuliny i w ten sposób pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi.

Ozempic jest podawany pacjentom raz w tygodniu, za pomocą zastrzyku. Nie tylko pomaga kontrolować poziom glukozy we krwi, ale także obniża u pacjentów ryzyko występowania chorób układu sercowo-naczyniowego, które mogą prowadzić do zawału serca lub udaru.

Lek naśladuje hormon odpowiedzialny za regulacje apetytu i trawienie, co prowadzi do zmniejszenia poczucia głodu i liczby spożytych kalorii. W połączeniu ze zdolnością do spowolnienia trawienia pomaga pacjentom także w zmniejszaniu masy ciała.

Przedstawiciel Novo Nordisk powiedział ”Newsweekowi”, że firma jest „zaangażowana w odpowiedzialne stosowanie naszych leków”.

— Ozempic nie jest lekiem zatwierdzony do zażywania w celu kontroli wagi — dodał.

”Ozempicowa ślepota”

Ostatnie badania wykazały potencjalny związek między semaglutydem (substancją czynną w Ozempicu) a rzadką chorobą oczu znaną jako nietętnicza przednia niedokrwienna neuropatia nerwu wzrokowego (NAION). NAION występuje, gdy przepływ krwi do nerwu wzrokowego jest zablokowany — prowadzi to do nagłej, bezbolesnej utraty wzroku w jednym oku.

Objawy NAION mogą obejmować niewyraźne widzenie, utratę widzenia obwodowego, pojawienie się ciemnych plam w polu widzenia i zmiany w postrzeganiu kolorów. Chociaż dokładny mechanizm nie jest w pełni zrozumiały, naukowcy postawili hipotezę, że spowodowane przez semaglutyd szybkie obniżenie poziomu cukru we krwi może uszkadzać naczynia krwionośne w oczach, przyczyniając się do tego stanu.

Możliwe skutki uboczne

Według Mayo Clinic skutki uboczne stosowania Ozempicu są następujące:

Częste działania niepożądane:

• Odbijanie
• Wzdęcia, uczucie pełności
• Zaparcia
• Biegunka
• Nadmiar gazu w żołądku lub jelitach
• Bóle gazowe
• Zgaga
• Niestrawność
• Nudności
• Dyskomfort, uczucie pełności lub ból brzucha
• Wymioty

Rzadziej występujące działania niepożądane:

• Nawracająca gorączka
• Żółte oczy lub skóra

Rzadkie działania niepożądane:

• Uczucie pieczenia w klatce piersiowej lub żołądku
• Rozstrój żołądka
• Tkliwość w okolicy żołądka

Oświadczenie Novo Nordisk

— NAION jest bardzo rzadką chorobą oczu i zgodnie z zatwierdzonymi ulotkami nie jest jednym ze skutków ubocznych stosowania wprowadzonych na rynek preparatów semaglutydu (Ozempic, Rybelsus, Wegovy). Po dokładnej ocenie badań przeprowadzonych przez Uniwersytet Południowej Danii i wewnętrznej ocenie bezpieczeństwa Novo Nordisk jest zdania, że stosunek korzyści do ryzyka w przypadku semaglutydu pozostaje niezmieniony — powiedział ”Newsweekowi” rzecznik firmy Novo Nordisk.

— Novo Nordisk przeprowadziło analizę randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych z agonistami receptora GLP-1, w tym anonimową ocenę okulistyczną, w celu potwierdzenia diagnozy NAION. Dane te nie sugerują istnienia związku przyczynowego między stosowaniem GLP-1 RA a występowaniem choroby.

— Bezpieczeństwo pacjentów jest dla Novo Nordisk najwyższym priorytetem i bardzo poważnie traktujemy wszystkie zgłoszenia dotyczące efektów niepożądanych związanych ze stosowaniem naszych leków. Dotyczy to również chorób oczu, które są częstym zjawiskiem u osób żyjących z cukrzycą. Każda decyzja o rozpoczęciu leczenia lekami wydawanymi wyłącznie na receptę powinna być podejmowana w porozumieniu z lekarzem, który powinien dokonać oceny potencjalnych korzyści i ryzyka dla danego pacjenta.

Opinie internautów

Dziennikarz Mario Nawfal napisał na X (dawniej Twitter): „Dziewięciu pacjentów z USA straciło wzrok po zażyciu leków odchudzających Ozempic i Mounjaro. Jeden pacjent stracił wzrok w obu oczach w ciągu kilku tygodni od rozpoczęcia leczenia. Lekarze łączą ten problem z uszkodzeniem naczyń krwionośnych, które jest wynikiem gwałtownych zmian poziomu cukru we krwi”

Jeden z użytkowników, który jest sceptycznie nastawiony do badania, napisał na X: ”Cukrzyca może prowadzić do ślepoty. Ozempic jest lekiem dla cukrzyków”.

Badanie opublikowane przez JAMA jest najnowszym z serii badań dotyczących Ozempicu i jego potencjalnych skutków ubocznych. Natomiast biorąc pod uwagę liczbę Amerykanów stosujących ten lek, możemy spodziewać się, że tego typu badania będą kontynuowane.

Tekst opublikowany w amerykańskim „Newsweeku”. Tytuł, lead i śródtytuły od redakcji „Newsweek Polska”.