Polski
English
Français
Deutsch
Italiano
Português
Русский
Español
Pragnęła wolności — zwłaszcza od państwa — równości i pokoju, ale zainspirowała zamach na prezydenta USA. Trafiała do więzienia za podżeganie do zamieszek i informowanie o antykoncepcji. Przez chwilę prowadziła też anarchistyczną poliamoryczną lodziarnię. Wybuchowa Emma Goldman w najnowszym odcinku podcastu Historia kobiet.
„Helena i ja stałyśmy przytulone do siebie, oczarowane widokiem portu i Statuy Wolności, która nagle wyłoniła się z mgły. Ach, oto ona – symbol nadziei, wolności, szansy! Trzymała wysoko swoją pochodnię, by oświetlić drogę do wolnego kraju, azylu dla uciśnionych ze wszystkich stron świata. My także miałyśmy znaleźć miejsce w hojnym sercu Ameryki” — tak Emma Goldman wspomina w autobiografii pierwsze zetknięcie z USA.
Azyl dla uciśnionych i hojne serce Ameryki okazało się przereklamowane. Ziemia obiecana wyglądała dziwnie podobnie do Rosji, z której uciekła przed przemocą i ubóstwem. „Nigdy wcześniej nie widziałam takiej biedy, takiego nagromadzenia ciasnych, obskurnych domów. Czy to była Ameryka moich marzeń?” — napisze później.
Prawdziwa Ameryka i ciężka praca za grosze
W prawdziwej Ameryce pod koniec XIX w. nieliczni dorabiali się ogromnych fortun, a robotnicy pracowali po 12 godzin dziennie za grosze. A gdy mieli dość i strajkowali, przemysłowcy wysyłali prywatne armie, żeby spacyfikowały niezadowolonych.
Emma i jej partner, również anarchista — małżeństwa spróbowała na krótko, sparzyła się na całe życie — uznali, że coś należy z tym zrobić. Na przykład zabić wyjątkowo znienawidzonego przez klasę robotniczą przemysłowca, „obudzić masy” i obalić wszelką władzę.
Cóż, niezupełnie wyszło. Ale Emma nieświadomie zainspiruje skuteczniejszego od siebie zamachowca, Polaka Leona Czołgosza, do zastrzelenia prezydenta USA Williama McKinleya, którego fanem jest dziś Donald Trump.
Przybrana ojczyzna ścigała ją też za informowanie o antykoncepcji. W seksie Emma Goldman była rewolucjonistką. „Nasza Sprawa nie może oczekiwać, że będę zachowywać się jak zakonnica. Ruch nie powinien zostać przekształcony w klasztor” — przekonywała.
Więcej o Emmie Goldman w podcaście „Historia kobiet”.
Podcast „Historia kobiet”
Katarzyna Wężyk jest publicystką „Newsweeka”, podcasterką, autorką nagrodzonej dwoma Grand Pressami książki „Aborcja jest” oraz nominowanej do nagrody Gryfia „Kanada. Ulubiony kraj świata”.
Absolwentka politologii i podyplomowej amerykanistyki, stypendystka Fundacji Kościuszkowskiej i wiedeńskiego Institut für die Wissenschaften vom Menschen. Pracowała w Panoramie TVP, portalu tvn24.pl i „Gazecie Wyborczej”. Współprowadziła format „Herstorie”. W Onet Audio prowadzi podcast „Historia kobiet”.