Co jadłeś dziś rano na śniadanie? Może zafundowałeś sobie frytki ze wszystkimi dodatkami, a może zdecydowałeś się na „zdrowy” jogurt owocowy, płatki zbożowe lub tosta? Cóż, według nowych badań wszystkie te śniadania mogą powodować przedwczesne starzenie się.
Według badań opublikowanych w magazynie „The BMJ” ultraprzetworzona żywność stanowi w Stanach Zjednoczonych prawie 60 proc. spożywanej energii. Obejmuje to pakowane przekąski, napoje gazowane, makarony instant, dania gotowe i większość produktów, które zawierają długą listę nierozpoznawalnych składników, konserwantów, emulgatorów, substancji słodzących i sztucznych aromatów.
Liczne badania powiązały ultraprzetworzoną żywność ze zwiększonym ryzykiem różnych chorób, w tym chorób serca, cukrzycy i raka jelita grubego, a także z otyłością. Teraz badania sugerują, że mogą one również powodować szybsze starzenie się.
Starzejemy się na różne sposoby
Gdy mówimy o starzeniu się, większość z nas pomyśli o liczbie lat, które przeżyliśmy. Nazywamy to naszym wiekiem chronologicznym. Mamy jednak także drugi wiek — biologiczny. Opisuje on stopniowy spadek wydajności i funkcjonalności komórek i tkanek naszego ciała. W przeciwieństwie do wieku chronologicznego można go przyspieszyć, spowolnić, a nawet odwrócić.
Aby zbadać, jak na wiek biologiczny może wpływać to, co jemy, naukowcy z Instytutu Naukowego Badań, Hospitalizacji i Opieki Zdrowotnej (IRCCS) we Włoszech, we współpracy z Uniwersytetem LUM w Casamassima, przeanalizowali dane ponad 22 tys. osób.
Obejmowały one szczegółowe kwestionariusze żywieniowe, a także analizę ponad 30 różnych cząsteczek we krwi, o których wiadomo, że reprezentują nasz wiek biologiczny. Okazało się, że ludzie, którzy jedli więcej ultraprzetworzonej żywności, mieli starszy wiek biologiczny, niż wskazywał ich wiek chronologiczny. Innymi słowy, spożywanie takiej żywności wiązało się ze znacznym przyspieszeniem biologicznego starzenia się.
— Nasze dane pokazują, że wysokie spożycie ultraprzetworzonej żywności ma nie tylko negatywny wpływ na ogólny stan zdrowia, ale może również przyspieszyć samo starzenie się — oświadczyła autorka badania Simona Esposito.
Jakie jedzenie jest niezdrowe?
Dokładne mechanizmy stojące za tymi powiązaniami nie są jednak jeszcze jasne.
— Oprócz tego, że są nieodpowiednie pod względem odżywczym, bogate w cukry, sól i tłuszcze nasycone lub trans, żywność ta jest poddawana intensywnemu przetwarzaniu przemysłowemu, które w rzeczywistości zmienia jej matrycę żywnościową, co w konsekwencji powoduje utratę składników odżywczych i błonnika — powiedziała w oświadczeniu współautorka Marialaura Bonaccio, epidemiolog żywieniowy w instytucie.
— Może to mieć istotne konsekwencje dla szeregu funkcji fizjologicznych, w tym metabolizmu glukozy oraz składu i funkcjonalności mikroflory jelitowej. Ponadto produkty te są często pakowane w plastikowe opakowania, stając się w ten sposób nośnikami substancji toksycznych dla organizmu — dodała badaczka.
W tym miejscu należy zauważyć, że ultraprzetworzona żywność obejmuje nie tylko kolorowe napoje gazowane i wędliny o przedłużonej trwałości, które zwykle kojarzymy z tym słowem. Naukowcy stwierdzili, że pozornie „nieszkodliwe” produkty, takie jak pakowany chleb, jogurt owocowy i wiele słodzonych płatków śniadaniowych, były również związane z przyspieszeniem biologicznego starzenia się.
Tekst opublikowany w amerykańskim „Newsweeku”. Tytuł, lead i śródtytuły od redakcji „Newsweek Polska”