Trzy epizody, z których znane jest Sarajewo. „Tylko jeden pozytywny”

Ta impreza pokazywała Jugosławię z marzeń przywódcy republiki Josipa Broza-Tito (zmarł w 1980 r., ale uczestniczył w staraniach o organizację igrzysk). Multietniczną, radosną, czerpiącą siłę z różnorodności. Pod jedną flagą i jednym hymnem w zawodach wystartowali Chorwaci, Serbowie, Bośniacy, Słoweńcy, Macedończycy. W dodatku rywalizowali w multikulturowym mieście, gdzie w latach 80. blisko 40 proc. małżeństw stanowiły pary mieszane, a większość ludności identyfikowała się nie jako przedstawiciele tej czy innej grupy etnicznej, ale jako sarajewianie.

Jugosławia była jeszcze razem. Nawet jeśli ktoś szarpał za nacjonalistyczne struny, to nie tak mocno, by wpływać na rzeczywistość. Slobodan Milošević był tylko szefem Związku Komunistów w Belgradzie, Radovan Karadžić – poetą i psychologiem w piłkarskiej Crvenie Zveździe Belgrad, Ratko Mladić piął się po kolejnych szczeblach kariery w jugosłowiańskiej armii. Pierwszy został później prezydentem Serbii, drugi przywódcą bośniackich Serbów, trzeci doszedł do stopnia generała. Wszyscy po latach wylądowali przed Trybunałem w Hadze z zarzutami zbrodni przeciwko ludzkości, zbrodni wojennych i ludobójstwa. Tylko Milošević nie został skazany, zmarł przed ogłoszeniem wyroku.

– To naprawdę smutne. Sarajewo jest znane z trzech epizodów: zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, co rozpoczęło I wojnę światową, igrzysk olimpijskich w 1984 r. i oblężenia w czasie wojny domowej z lat 90. Tylko jedno z tych zdarzeń było pozytywne – powiedział Edin Numankadić, dyrektor Muzeum Olimpijskiego w Sarajewie, w książce o historii igrzysk z 1984 r.