Zmiany w Trybunale Konstytucyjnym. Bodnar o „kompleksowej reformie”

– Przedstawiamy założenia czterech aktów prawnych dotyczących kompleksowej reformy Trybunału Konstytucyjnego – przekazał minister sprawiedliwości Adam Bodnar. W ich skład wchodzą:

• uchwała Sejmu w sprawie usunięcia aktów kryzysu konstytucyjnego lat 2015-2023 w kontekście działania TK,
• ustawa o zmianie Konstytucji,
• ustawa o Trybunale Konstytucyjnym,
• ustawa wprowadzająca ustawę o TK.

Według szefa ministerstwa sprawiedliwości, te rozwiązania, jeśli zostaną przyjęte przez Sejm, „mają szansę doprowadzić do uzdrowienia sytuacji w TK”. Bodnar zaznaczył, że pierwsza debata odbędzie się w Sejmie w środę „w kontekście uchwały dotyczącej TK”.  – Zdajemy sobie sprawę, że nasze reformy mają różny charakter normatywny. Obecność parlamentarzystów nie jest tutaj przypadkowa – najpierw zostaną podjęte w komisji ustawodawczej Senatu, a jeśli te prace doprowadzą do głębszego namysłu, staną się tematem prac sejmowych  – powiedział Adam Bodnar. 

Następnie głos zabrał Przewodniczący Komitetu Stałego Rady Ministrów – Maciej Berek. – Działalność Trybunału Konstytucyjna była obarczona wadami – mówił. Chodzi m.in. „wadliwy skład”. – W obecnym składzie nie jesteśmy w stanie funkcjonować zgodnie z przepisami, potrzebny jest nowy Trybunał – podkreślił Berek, dodając, że jeśli nie dojdzie do zmian, „TK nie będzie w stanie prawidłowo funkcjonować”. 

Następnie przeszła do konkretów. Zapowiedziała, że na sędziów będą mogły kandydować osoby, które przez cztery ostatnie lata nie były członkami partii, posłami, senatorami. – Ta większość nie może stale kształtować składu personalnego, stąd propozycja większości kwalifikowanej do wyboru sędziego – 3/5. Stąd też wybór schodkowy – pięciu sędziów będzie wybranych na trzy lata, pięciu na sześć lat, a pięciu na pełną dziewięcioletnią kadencję – mówiła. 

Posłanka Żukowska stwierdziła, że TK „przyczynił się do śmierci przynajmniej kilku kobiet”. – W tej chwili tzw. wyroki pani (prezes TK – Julii) Przyłębskiej są obarczone wadą prawną. Te, w których brali udział sędziowie dublerzy. Ta uchwała, którą – mam nadzieję – przyjmie Sejm, przegłosujemy ją. Ten wyrok dotyczący aborcji będzie uznany za niewiążący –  przekazała. 

– Nie da się uzdrowić TK, nie zmieniając konstytucji. Dlatego proponujemy, by Sejm zbudował go od nowa – mówił senator Trela. Dodał, że chce, by wprowadzić rozproszoną kontrolę zgodności ustaw z konstytucją, czyli kontrolę wprowadzoną przez sądy powszechne. Projekt ten miałby zostać przedstawiony prezydentowi do podpisu. – Chodzi o to, by obywatel mógł domagać się swoich praw w sądzie powszechnym w zgodzie z konstytucją – doprecyzował polityk. Prace nad tym miałyby być prowadzone w komisji ustawodawczej Senatu. 

Krzysztof Kwiatkowski przekazał, że obecnie ustawę o zmianie konstytucji uchwala Sejm większością 2/3 głosów, a Senat bezwzględną większością. – W Senacie nikt nie jest w stanie zablokować tych prac. Mogę zadeklarować, że w komisji ustawodawczej będziemy zdeterminowani, by te prace poprowadzić i zakończyć – mówił senator, dodając, że dziś złoży wniosek do marszałek Senatu o uzupełnienie składu prezydium komisji o przedstawiciela klubu senackiego Lewicy. – Będą tam przedstawiciele wszystkich ugrupowań – podsumował. 

Kwiatkowski przekazał, że prezydium komisji ustawodawczej się spotka, by zaplanować agendę prac nad zmianami w konstytucji.