Jeśli ktoś woli obejrzeć wideo niż czytać – to też można.
Budżet Unii
Budżet Unii jest ustalany długoterminowo. Obecnie, w okresie 2021-2027, na każdy rok przypada ok. 160-180 miliardów euro. To ok. 30 proc. mniej niż budżet Polski. O unijnym budżecie – i tym długoterminowym, i tym rocznym – decydują wspólnie Parlament Europejski i rzdy poszczególnych państw w ramach Rady Unii Europejskiej (o niej przeczytacie tutaj).
Skąd są pieniądze?
Ok. 2/3 budżetu UE pochodzi z wkładów z budżetów państw członkowskich. To, ile który kraj wkłada do unijnej kasy, zależy – jak wiemy – od jego zamożności, a konkretnie od wysokości dochodu narodowego brutto. A co z pozostałą 1/3 tego tortu? Uwaga, wyliczam kolejne źródła finansowania:
- cła, które Unia nakłada na towary spoza niej
- niewielka część podatku VAT z poszczególnych państw członkowskich
- wkłady państw spoza UE – UE może np. zorganizować program badań i innowacji, w którym chcą i mogą też wziąć udział kraje takie jak Gruzja, Szwajcaria, Albania, Wyspy Owcze itd.; takie państwa na ustalonych zasadach przekazują wtedy określone wpłaty na konto UE, a potem mogą być beneficjentami programu
- odsetki od zaległych płatności i grzywien – np. od kar nakładanych na korporacje za łamanie unijnego prawa
- począwszy od 2021 r., specjalna składka wyliczana na podstawie ilości odpadów z plastikowych opakowań, które nie są recyklingowane
Dodatkowe środki
Jeśli patrzymy na pienidze Unii przez pryzmat tego, jakie kwoty organizacja przekazuje do państw członkowskich, trzeba pamiętać, że obecnie do jej stałego budżetu dochodzą dodatkowe pieniądze. Chodzi o słynny plan odbudowy po pandemii, czyli Next Generation EU. Jak czytamy na unijnych stronach, to największy pakiet środków dotychczas sfinansowany w Europie. W sumie w państwach członkowskich zainwestowane będzie ok. 800 mld euro. Żeby sfinansować Next Generation EU, Unia Europejska pożycza pieniądze na rynkach kapitałowych – całość działa zatem na innej zasadzie niż zwykły, coroczny budżet, który jest tworzony na zasadzie „wydatki muszą odpowiadać dochodom”.
