Ruszyły właśnie światowe Dni Świadomości Niewydolności Serca, które potrwają od 29 kwietnia do 5 maja. Są one częścią europejskich obchodów „Heart Failure Awareness Days”, których inicjatorem jest Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne. W naszym kraju na niewydolność serca cierpi aż 1,2 mln ludzi. Niezwykle istotna jest świadomość ryzyka rozwoju tej choroby – sprzyja mu między innymi cukrzyca, choroby nerek czy nadciśnienie. Warto wspomnieć również o tym, że niewydolność serca jest najczęstszą przyczyną zgonów wśród wszystkich chorób układu krążenia – co roku z jej powodu umiera 140 000 osób. Bardzo ważne jest jej zapobieganie, ale również wczesne wykrycie i leczenie.
Niewydolność serca epidemią XXI wieku
Niewydolność serca (NS) to epidemia XXI wieku ze względu na narastającą liczbę chorych, ale również związane z nią problemy społeczne i ekonomiczne. W Polsce na niewydolność serca choruje ok. 1,2 mln osób. Niewydolność serca to zespół chorobowy w przebiegu, którego obserwujemy narastającą męczliwość, duszność oraz retencję płynów najczęściej w obrębie kończyn dolnych (tzw. obrzęki kończyn dolnych), ale również w płucach czy jamie brzusznej. Najczęstszą przyczyną NS jest uszkodzenie mięśnia sercowego w przebiegu choroby niedokrwiennej serca, wad zastawkowych czy zapalenia mięśnia sercowego – wyjaśnia prof. Agnieszka Pawlak, przewodnicząca Asocjacji Niewydolności Serca PTK.
Specjalistka wymienia również czynniki ryzyka: „Z kolei jej rozwojowi sprzyjają takie czynniki jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, otyłość, migotanie przedsionków, płeć żeńska czy starszy wiek. Dlatego świadomość pacjentów jak i czujność lekarzy rodzinnych i innych specjalizacji jest kluczowa, aby wcześnie wykrywać i skutecznie leczyć niewydolność serca”.
Jakie są objawy niewydolności serca?
Przesłanie tegorocznego tygodnia brzmi: „Serce bije na alarm – może potrzebować Twojej pomocy. Wykryj i lecz niewydolność serca”. Szacuje się, że na niewydolność serca choruje około 3 procent naszej populacji. Niewydolność serca jest konsekwencją wielu schorzeń, między innymi takich jak miażdżyca, cukrzyca, otyłość, nadciśnienie tętnicze, ale też wady zastawkowe serca czy przebyte zawały serca. Choć na niewydolność serca najczęściej chorują osoby powyżej 60. roku życia, to ta choroba może dotknąć każdego, również młodsze osoby. Ryzyko rozwoju tego schorzenia można zmniejszyć, prowadząc zdrowy tryb życia, między innymi poprzez stosowanie odpowiedniej diety i unikanie używek. Ważne jest również skuteczne leczenie chorób współistniejących.
Objawami, które mogą świadczyć o niewydolności serca, są między innymi:
- duszności, które wybudzają osobę chorą w nocy i zmuszają, żeby wstać z łóżka,
- obrzęki kończyn dolnych (utrzymujące się przez cały dzień, sięgające powyżej kostek),
- duszności podczas wysiłku fizycznego,
- szybki przyrost masy ciała (nawet 1,5-2 kg dziennie),
- osłabienie oraz łatwe męczenie się.