Cypr dzieli się na część europejską – będącą członkiem Unii Europejskiej – oraz na tę turecką. Ta druga tworzy quasi-państwo – Cypr Północny – uznawany na arenie międzynarodowej jedynie przez swojego patrona, Turcję.
Cypr podzielony
Cypryjczycy z części europejskiej czują się Grekami – zarówno kulturowo, jak i cywilizacyjnie. W przeszłości podejmowali inicjatywy, aby połączyć się z kontynentalną Grecją w jedno państwo, czego Turcja nie uznaje i rości sobie prawo do całości wyspy.
Cypr Północny obejmuje ok. 25 proc. ludności i 36 proc. terytorium wyspy. Wybiera swojego prezydenta oraz parlament. Dominującą religią jest tam islam. Unia Europejska konsekwentnie odmawia uznania tego quasi-państwa i nazywa teren republiki „obszarem Republiki Cypru pod turecką okupacją”.
Obie części Cypru dzieli tzw. zielona linia. Ma ona postać strefy zdemilitaryzowanej o szerokości od kilkuset do zaledwie kilku metrów, w zależności od miejsca. W stolicy kraju, Nikozji, przechodzi ona przez samo centrum, dzieląc miasto na pół. Strefa pozostaje pod zarządem ONZ i jest strzeżona przez żołnierzy sił UNFICYP.
Turcja chce dwóch państw na Cyprze
Sprawa podziału Cypru budzi napięcia na linii Grecja – Turcja. Szef tureckiego MSZ, Hakan Fidan, odwiedził w środę Cypr Północny, gdzie zaproponował nowe rozwiązanie trwającego sporu. Jak podkreślił, Turcja jest przekonana, że nie ma innych alternatyw rozwiązania kwestii cypryjskiej niż utworzenie na wyspie dwóch odrębnych, w pełni suwerennych państw.
– Dwa państwa na Cyprze. Granice pozostaną takie same, ludzie pozostaną tacy sami. Proszę społeczność międzynarodową o zajęcie stanowiska w tej sprawie, praktycznie nie ma innej alternatywy – dodał, cytowany przez agencję Anadolu. Jak stwierdził, „całkiem możliwe”, że Turcja, Grecja, Cypr Północny i greccy Cypryjczycy „zjednoczą się i zbudują lepszą przyszłość w naszym regionie”.
Według niego istniejąca rzeczywistość zakładająca podział wyspy na dwa byty państwowe powinna zostać zalegalizowana na poziomie międzynarodowym. Przywołał w tym miejscu przykłady innych, najmłodszych państw na świecie, które zostały uznane przez społeczność międzynarodową – Timor Wschodni i Sudan Południowy. – Tak jak tam, może się to zdarzyć na Cyprze – dodał.
Podział Cypru. ONZ proponuje spotkanie
Hakan Fidan podkreślił również, że od 1974 roku między obiema stronami nie doszło do rozlewu krwi ani konfliktu zbrojnego. – Jeśli oni (Grecy – red.) chcą posunąć Cypr do przodu w sposób nowoczesny, rozwinięty, pokojowy i zagwarantować bezpieczeństwo na zawsze, muszą odważnie wdrażać takie decyzje. Wzywam ich, aby byli bardziej odważni – powiedział szef tureckiego MSZ.
Szef tureckiej dyplomacji publicznie wezwał do zwołania spotkania w celu rozstrzygnięcia kwestii cypryjskiej. – Zjednoczmy się i zbudujmy spokojną przyszłość zarówno na Morzu Egejskim, jak i na Morzu Śródziemnym. Przyniesie to dobrobyt i pokój nie tylko naszemu społeczeństwu, ale także całemu regionowi – mówił.
Jak poinformowało „Hürriyet Daily News”, sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres wezwał do zwołania „nieformalnego spotkania” w celu rozwiązania kwestii podziału Cypru.
