Światowi przywódcy, w tym wiceprezydent USA Kamala Harris, kanclerz Niemiec Olaf Scholz, prezydent Francji Emmanuel Macron, a także prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i prezydent Polski Andrzej Duda zebrali się w ten weekend w górskim kurorcie, aby wzmocnić międzynarodowe poparcie dla zakończenia wojny. W dokumencie zawierającym deklarację końcową ze szczytu w Szwajcarii, do którego w sobotę 15 czerwca dotarła agencja Reuters, określono, że to Rosja jest winna wywołania „wojny” (którą Kreml określa mianem „operacji specjalnej”) oraz wezwano Moskwę do zaprzestania działań militarnych.
„W szczególności potwierdzamy nasze zobowiązanie do powstrzymania się od groźby lub użycia siły przeciwko integralności terytorialnej lub niezależności politycznej jakiegokolwiek państwa, zasad suwerenności, niezależności i integralności terytorialnej wszystkich państw, w tym Ukrainy, w ich międzynarodowo uznanych granicach, w tym na wodach terytorialnych, oraz rozwiązywania sporów środkami pokojowymi jako zasad prawa międzynarodowego” – czytamy w jednym z fragmentów tekstu, który opublikowała agencja informacyjna. Z opublikowanego szkicu wynika, że w Szwajcarii dyskutowane były trzy kluczowe postulaty ws. toczącej się wojny w Ukrainie.
Reuters: Jest wstępny szkic ze szczytu w Szwajcarii. Są trzy postulaty ws. wojny w Ukrainie
W pierwszym punkcie uczestnicy szczytu stwierdzają, że „każde wykorzystanie energii jądrowej i instalacji jądrowych musi być bezpieczne, chronione i przyjazne dla środowiska. Ukraińskie elektrownie i instalacje jądrowe, w tym Zaporoska Elektrownia Jądrowa, muszą działać bezpiecznie i pewnie pod pełną suwerenną kontrolą Ukrainy, zgodnie z zasadami MAEA i pod jej nadzorem”. W kontekście atomu część tego punktu szkicu porozumienia poświęcono groźbom użycia broni jądrowej. „Grożenie użyciem broni atomowej w kontekście toczącej się wojny w Ukrainie jest całkowicie niedopuszczalne” – napisano we wstępnym szkicu. Przed wylotem na szczyt o atomie mówił także w rozmowie z mediami prezydent Polski Andrzej Duda – więcej w poniższym tekście.
Kolejny punkt poświęcono globalnemu bezpieczeństwu żywnościowemu. W komunikacie podkreślono, żę zależy ono od nieprzerwanej produkcji i dostaw produktów żywnościowych. „W związku z tym swobodna, pełna i bezpieczna żegluga handlowa, a także dostęp do portów morskich na Morzu Czarnym i Azowskim mają kluczowe znaczenie. Ataki na statki handlowe w portach i na całej trasie, a także na porty cywilne i cywilną infrastrukturę portową, są niedopuszczalne” – czytamy.
Trzeci punkt szkicu, do którego dotarł Reuters, dotyczy jeńców wojennych. Uczestnicy szczytu podkreślają, że wszyscy, którzy zostali pojmani, „muszą zostać uwolnieni w drodze całkowitej wymiany. Wszystkie deportowane i bezprawnie przesiedlone ukraińskie dzieci oraz wszyscy inni ukraińscy cywile, którzy zostali bezprawnie zatrzymani, muszą zostać zwróceni Ukrainie” – apelują światowi przywódcy.
Szczyt pokojowy w Szwajcarii. „Jest agresor, którym jest Putin, i jest ofiara, którą jest naród ukraiński”
Oficjalny komunikat końcowy ma zostać wydany na zakończenie szczytu odbywającego się w szwajcarskim kurorcie Bürgenstock. Celem spotkania ponad 100 światowych przywódców i organizacji jest zainicjowanie procesu pokojowego dla Ukrainy. „Jedna rzecz jest jasna w tym konflikcie: jest agresor, którym jest Putin, i jest ofiara, którą jest naród ukraiński” – mówił w rozmowie z Reutersem premier Hiszpanii Pedro Sanchez.
„Znalezienie równowagi w deklaracji końcowej szczytu między zdecydowanym potępieniem inwazji Rosji na Ukrainę a sformułowaniami, które zyskają jak najszersze poparcie, było częścią dyplomatycznego przeciągania liny podczas tego wydarzenia” – podaje Reuters, który powołuje się na źródła zbliżone do szczytu.
Jak podkreśla agencja informacyjna, dopiero okaże się, ile krajów poprze ostateczną wspólną deklarację. Kanclerz Austrii Karl Nehammer w sobotę w rozmowie z mediami starał się nieco studzić emocje. „Kluczowym wnioskiem jest to, że wszyscy tu przybyliśmy, że rozmawiamy, że wiele różnych narodów i kontynentów rozmawia ze sobą …. To jest istota tej konferencji” – powiedział, cytowany przez Reutera.
