Według szefa Narodowego Departamentu Operacyjnego (NOA) policji Johana Olssona mimo mniejszej liczby strzelanin „poziom konfliktów i zapotrzebowanie na przemoc w Szwecji pozostają wysokie”. „Widzimy to chociażby po rekrutacji nastolatków, która odbywa się w środowiskach cyfrowych” – podkreślił Olsson w raporcie za 2024 rok.
W Szwecji w ubiegłym roku w wyniku przemocy z użyciem broni palnej zginęły 44 osoby (wobec 54 w 2023 roku). Około jedna trzecia podejrzanych o ich dokonanie miała mniej niż 18 lat, a 10 domniemanych sprawców – mniej niż 15.
Szwedzcy gangsterzy ukrywają się za granicą i rozszerzają działalność
Wcześniej gangi narkotykowe działały lokalnie, ale z czasem ich bossowie przenieśli się za granicę do tzw. bezpiecznych krajów, takich jak Turcja, Maroko i Irak, skąd wydają dyspozycje i skąd trudno o ich ekstradycję. W raporcie podkreślono, że w 57 państwach ukrywa się 600 członków gangów.
Najsłynniejszym szwedzkim gangsterem jest przebywający prawdopodobnie na Bliskim Wschodzie Rawa Majid, pseudonim „Lis Kurdyjski”.
Gangi ze Szwecji przenoszą też działalność do innych krajów skandynawskich. W 2024 roku problem szwedzkich nastolatków, którym przez internet można łatwo zlecić zabójstwo, zaistniał w Danii i Norwegii, a częściowo także w Finlandii.
Nowe metody zastraszania: bomby i internetowe zlecenia zabójstw
Nowym sposobem na zastraszanie przeciwników w konfliktach grup przestępczych stało się podkładanie ładunków wybuchowych. W styczniu br. doszło do 32 eksplozji bomb i granatów, głównie w regionie Sztokholmu. Według policji motywem coraz częściej staje się wymuszanie haraczy od osób majętnych lub drobnych przedsiębiorców.
W Szwecji łatwo też zlecić zabójstwo. Pod koniec stycznia w Soedertaelje pod Sztokholmem na balkonie w bloku zastrzelony został sprawca aktów podpaleń Koranu, pochodzący z Iraku.
Według mediów za jego śmierć oferowano w internecie pieniądze. Mężczyzna, który miał w Szwecji tymczasowe pozwolenie na pobyt, mieszkał pod tajnym adresem. Mógł jednak sam ułatwić zlokalizowanie go, gdy przeprowadzał transmisję przez internet. W związku ze sprawą zatrzymano pięciu mężczyzn, którzy później zostali wypuszczeni na wolność.
Przestępczość w Szwecji. Rząd naciska na platformy internetowe
Mimo że wzrosła wykrywalność sprawców strzelanin, policja ma trudności z dotarciem do zlecających przestępstwa bossów. Rząd Szwecji uważa, że kluczowe jest pociągnięcie do odpowiedzialności platform i komunikatorów internetowych. Od jesieni trwa w tej sprawie dialog z branżą technologiczną. W ostatnich miesiącach umożliwiono m.in. wprowadzanie przez policję specjalnych tymczasowych stref, w których mieszkańcy są rewidowani, a także rekwirowanie drogich przedmiotów osobom nieposiadającym dochodów.
