Jak przypomniano w opublikowanym w środę raporcie, rok 2023 był najgorętszy w historii – odnotowano dotkliwe susze, śmiertelne fale upałów oraz niszczycielskie pożary lasów, burze i powodzie, wiązało się to z katastrofalnymi skutkami dla zdrowia i życia ludzi, a także utrudnieniami jeśli chodzi o zapewnienie środków do życia.
Odnotowano 50 dodatkowych dni z temperaturami, które mogą zagrażać ludzkiemu zdrowiu, 48 proc. obszarów lądowych na całym globie było dotknięte co najmniej jednym miesiącem ekstremalnej suszy, jak podkreślono, to drugi najwyższy wynik od co najmniej 1951 roku.
„W 2023 roku na całym świecie liczba zgonów spowodowanych upałem wśród osób powyżej 65. roku życia wzrosła o rekordowe 167 proc. w porównaniu z latami 90. XX wieku” – podano.
Zmiany klimatu i globalne ocieplenie. Problem z żywnością
Kolejnym problemem był – powiązany z globalnym ociepleniem – brak bezpieczeństwa żywnościowego. „Rosnąca liczba susz i fal upałów wiąże się ze wzrostem liczby osób doświadczających umiarkowanego lub poważnego braku bezpieczeństwa żywnościowego. Skala tego wzrostu to 151 milionów osób w 124 krajach ocenianych w 2022 roku. To najwyższy odnotowany dotychczas poziom” – zaznaczono.
Eksperci uznali także, że zmieniający się klimat sprzyja przenoszeniu groźnych chorób zakaźnych, takich jak denga, malaria, gorączka Zachodniego Nilu i wibrioza. Narażeni są dziś na nie ludzie w miejscach, które wcześniej nie były dotknięte takim ryzykiem – zwrócono uwagę.
Ocieplenie klimatu wpływa także na zwiększanie się strat gospodarczych spowodowanych ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. „Średnie roczne straty gospodarcze spowodowane ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi wzrosły w okresie 2019-2023 o 23 proc. (…) w porównaniu z latami 2010-2014″ – podano.
Konsekwencje zmian klimatycznych w Polsce. Ekspertka komentuje
Jak wskazali autorzy raportu, ekspozycja na ciepło w coraz większym stopniu wpływa na aktywność fizyczną ludzi oraz na jakość snu, a to z kolei przekłada się na zdrowie fizyczne i psychiczne.
„W 2023 roku wystawienie na ciepło naraziło osoby podejmujące aktywność fizyczną na świeżym powietrzu na stres cieplny (umiarkowany lub większy) przez rekordowy czas wynoszący o 27,7 proc. więcej niż średnia w latach 90. XX wieku i doprowadziło do rekordowych 6 proc. więcej straconego czasu snu w 2023 roku wobec średniej z lat 1986-2005″ – czytamy w raporcie.
– Z punktu widzenia zdrowia publicznego zmiana klimatu staje się w Polsce coraz poważniejszym problemem. Negatywne skutki zdrowotne fal upałów czy ekstremalnych zjawisk pogodowych liczone są w dziesiątkach tysięcy hospitalizacji i przedwczesnych zgonów rocznie, co prowadzi jednocześnie do bardzo wysokich zewnętrznych kosztów zdrowotnych. Zjawisko to stawia przed nami także nowe wyzwania, takie jak walka z wektorowymi chorobami zakaźnymi – popularną już w Polsce boreliozą czy gorączką zachodniego Nilu, której pierwszy przypadek u osoby nie podróżującej wykryto w naszym kraju w ubiegłym tygodniu. Sektor ochrony zdrowia powinien przygotować się na działania profilaktyczne licznych konsekwencji zmiany klimatu, które wedle prognoz klimatologów będą się, niestety, nasilać – skomentowała lek. Olga Wdowiczak, specjalistka ds. zdrowia środowiskowego w HEAL Polska, cytowana w informacji prasowej.
