Za sezonowe epidemie grypy są odpowiedzialne dwa typy wirusów. Typ A stanowi około 75 proc. wszystkich przypadków. Grypa typu B jest rzadsza.
Grypa typu A zwykle powoduje cięższe objawy u dorosłych. Na podstawie rodzaju znajdujących się na powierzchni wirusa białek hemaglutyniny i neuraminidazy (oznaczanych literami H i N) dzielimy ją na różne podtypy.
Najczęstszymi podtypami występującymi u ludzi są H1N1 i H3N2. Duża liczba możliwych kombinacji białek pozwala na częstsze powstawanie nowych mutacji wirusów, co utrudnia naszym organizmom rozpoznawanie i zwalczanie infekcji.
Grypą typu A mogą również zarażać się zwierzęta, w szczególności ptaki (np. podtyp H5N1 jest przyczyną trwającej obecnie epidemii) i świnie (jak w przypadku pandemii „świńskiej grypy” H1N1 w 2009 r.).
Natomiast wirusy grypy typu B mogą zarażać tylko ludzi i są mniej podatne na mutacje. Ta odmiana grypy jest rzadsza, ma też tendencję do wywoływania cięższych przebiegów choroby u dzieci. Często krąży dopiero w późniejszym etapie sezonu grypowego, osiągając szczyt wiosną.
Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC) istnieją także dwa inne typy wirusów grypy: C i D. Grypa typu C zazwyczaj wywołuje jedynie łagodne objawy i nie jest uważana za przyczynę epidemii wśród ludzi. Tymczasem grypa typu D atakuje głównie bydło i inne zwierzęta. Nie wiadomo, czy ten typ może wywołać chorobę u człowieka.
Objawy grypy typu B
Infekcje grypy typu A i B zazwyczaj objawiają się w podobny sposób, choć czasami mogą się one od siebie różnić. Tylko badanie przeprowadzone przez lekarza może wykazać, na który typ grypy zachorował pacjent.
Według CDC typowe objawy grypy obejmują kaszel, bóle głowy, zmęczenie, bóle mięśni, katar lub zatkany nos i ból gardła. Wielu pacjentów ma gorączkę, ale nie jest to objaw kliniczny. Niektórzy pacjenci mogą również cierpieć na biegunkę lub wymioty — objawy te występują częściej u dzieci niż u dorosłych pacjentów.
— Większość osób, które zachorują na grypę, wyzdrowieje w ciągu kilku dni, maksymalnie dwóch tygodni, ale u niektórych mogą rozwinąć się powikłania zagrażające życiu lub prowadzące do śmierci — ostrzega CDC na swojej stronie internetowej.
Powikłania te stanowią większe ryzyko dla osób w wieku 65 lat i starszych, małych dzieci, kobiet w ciąży i osób z niektórymi chorobami przewlekłymi — np. astmą, cukrzycą lub chorobami serca.
W przypadku grypy o umiarkowanym nasileniu może dojść do infekcji ucha lub zatok. Natomiast poważniejsze powikłania mogą obejmować zapalenie płuc, zapalenie mięśnia sercowego, innych mięśni lub mózgu oraz niewydolność wielonarządową.
— Wywołana wirusem grypy infekcja dróg oddechowych może spowodować skrajną reakcję zapalną w organizmie i prowadzić do zagrażającej życiu sepsy — podaje CDC.
Grypa powoduje również zaostrzenie objawów istniejących wcześniej schorzeń, takich jak astma czy przewlekłe choroby serca.
Warto się zaszczepić
Najlepszym sposobem ochrony przed oboma rodzajami grypy sezonowej i zmniejszenia nasilenia infekcji jest zaszczepienie się.
— Szczepionki przeciwko grypie sezonowej zostały opracowane w celu ochrony przed wirusami grypy znanymi z wywoływania epidemii, w tym wirusem grypy A(H1N1), wirusem grypy A(H3N2) i jednym wirusem grypy B/Victoria — wyjaśnia CDC. — Szczepienie przeciwko grypie może chronić także przed innymi wirusami, które są antygenowo podobne do tych użytych przy produkcji szczepionki.
Inne rozsądne środki ostrożności w sezonie grypowym to regularne mycie rąk wodą z mydłem lub środkiem na bazie alkoholu, unikanie dotykania oczu, nosa i ust, zapewnienie odpowiedniej wentylacji lub oczyszczanie powietrza w pomieszczeniach oraz unikanie kontaktu z chorymi.
Przy leczeniu grypy lekarze często przepisują leki przeciwwirusowe. Osobom chorym zaleca się odpoczynek, picie dużej ilości płynów i w razie potrzeby rozważenie dostępnych bez recepty leków, które pomogą złagodzić bóle i gorączkę.
Tekst opublikowany w amerykańskim „Newsweeku”. Tytuł, lead i śródtytuły od redakcji „Newsweek Polska”.