— Moskwa osiąga finał wieloletnich działań mających na celu całkowite przejęcie kontroli nad Białorusią — ostrzega Instytut Badań nad Wojną (ISW), uznany amerykański ośrodek analityczny.
Wg ekspertów, taki rozwój wydarzeń mógłby znacząco wpłynąć na równowagę sił w regionie i stworzyć nowe wyzwania dla bezpieczeństwa USA i NATO.
W najnowszej analizie think tank z Waszyngtonu podkreśla, że Białoruś nie jest już tylko sojusznikiem Kremla, lecz może stać się kluczowym elementem rosyjskiej strategii militarno-politycznej. Wzmocnienie przez Rosję swoich pozycji na Białorusi potencjalnie zwiększy zdolności wojskowe i ekonomiczne Moskwy, co może stanowić zagrożenie dla interesów Zachodu.
Łukaszenka – marionetka w rękach Putina?
Aleksander Łukaszenka, od lat uważany za najbliższego sojusznika Władimira Putina, zyskał wsparcie Moskwy po kontrowersyjnych wyborach w 2020 roku i brutalnym tłumieniu protestów opozycji. Mimo nieangażowania się bezpośrednio w konflikt w Ukrainie zezwolił na wykorzystanie terytorium Białorusi jako bazy wypadowej dla rosyjskich operacji wojskowych. Wzajemne zobowiązania obronne i pogłębienie współpracy gospodarczej między krajami, które formalnie tworzą „Państwo Związkowe”, zdaniem obserwatorów, przybliżają Białoruś do roli rosyjskiego satelity.
Opozycja białoruska wobec rosyjskiego zagrożenia
Franak Wiaczorka, bliski współpracownik liderki białoruskiej opozycji Swiatłany Cichanouskiej, w rozmowie z „Newsweekiem” wyraził opinię, że ostatnie porozumienia między Łukaszenką a Putinem, które przewidują użycie „wszystkich dostępnych sił i środków” w ramach obrony wzajemnej, cementują zależność Białorusi od Rosji. Białoruska opozycja wzywa do wycofania rosyjskiej obecności wojskowej i przywrócenia pełnej suwerenności kraju.
ISW przewiduje, że Rosja dąży do stworzenia zdominowanego przez siebie rządu federalnego obejmującego Białoruś, co miałoby zapewnić Kremlowi kontrolę nad większością, jeśli nie wszystkimi, aspektami zarządzania krajem. Integracja gospodarcza, w tym wspólne rynki, swobodny przepływ siły roboczej i unia walutowa, ma na celu wzmocnienie pozycji Rosji na wschodniej flance NATO. Ekspertów niepokoi możliwość wykorzystania Białorusi przez Rosję do zrównoważenia kosztów konfliktu w Ukrainie i przygotowania do przyszłych działań wojennych.
ISW apeluje do światowych liderów o rozpoczęcie planowania przyszłości, w której Białoruś stanie się de facto częścią Rosji. Takie scenariusze mogą wymagać przemyślenia strategii bezpieczeństwa i obrony.
Czy Białoruś utraci suwerenność?
W obliczu zbliżających się wyborów prezydenckich na Białorusi, które prawdopodobnie przyniosą kolejną kadencję Łukaszence, wydaje się, że dalsze zbliżenie z Rosją jest nieuniknione. To stawia pod znakiem zapytania przyszłość niezależności Białorusi i bezpieczeństwo w regionie.
Tekst opublikowany w amerykańskim „Newsweeku”. Tytuł, lead i śródtytuły od redakcji „Newsweek Polska”.