Bakterie jelitowe mogą być naszym sprzymierzeńcem w walce z otyłością, insulinoopornością i cukrzycą typu 2, a także z zaburzeniami lipidowymi – mówi prof. Karolina Skonieczna-Żydecka.
Probiotyki są ostatnio porównywane do analogów GLP-1, czyli najnowszych leków na cukrzycę i otyłość. Czy rzeczywiście działają podobnie?
Prof. Karolina Skonieczna-Żydecka: W pewnym sensie tak, ale nie wszystkie szczepy probiotyczne mają takie działanie. Badania przedkliniczne mówią, że podawanie szczepu Akkermansia muciniphila zwiększa wydzielanie peptydów jelitowych GLP, zaangażowanych w regulację metabolizmu glukozy i odpowiedzialnych za poczucie sytości po posiłku. Choć po przyjęciu leku stężenie GLP wzrasta znacznie bardziej niż po przyjęciu probiotyku, to jednak – jak pokazują badania – może być wystarczające, by obniżyć po- posiłkowe stężenie glukozy we krwi.
Jak wytłumaczyć mechanizm działania probiotyku w tym przypadku?
Szczep Akkermansia muciniphila jest składnikiem fizjologicznej mikrobioty jelitowej i zakładamy na podstawie badań, że wpływa na syntezę peptydów jelitowych GLP. Wiemy, że osoby szczupłe mają jej znacznie więcej niż chorujące na otyłość. Ten szczep ma również działanie przeciwzapalne, a istotą choroby otyłościowej jest ogólnoustrojowy stan zapalny. Zmniejszenie stanu zapalnego sprzyja usprawnieniu procesów metabolicznych i przez to wspomaga redukcję masy ciała.
Akkermansia muciniphila jest dostępna na polskim rynku w formie pasteryzowanej czy pasteryzacja nie zaburza jej działania?
Nie – okazuje się, że po pasteryzacji efekt metaboliczny jest jeszcze bardziej widoczny. To dlatego, że białka, które za ten efekt odpowiadają, są obecne na otoczce bakterii i w czasie pasteryzacji nie ulegają zniszczeniu. Badania potwierdzają, że docierają one do tkanki tłuszczowej i przyspieszają jej spalanie.
Czy są inne szczepy probiotyczne, które wspomagają redukcję masy ciała?
Nie znam innych szczepów oddziałujących na syntezę GLP w jelitach, ale jak najbardziej są inne szczepy, które sprzyjają przywróceniu równowagi biologicznej w jelitach, naprawie uszkodzonej bariery jelitowej, co zmniejsza przenikanie niekorzystnych związków z jelita do krwi i w ten sposób redukuje stan zapalny organizmu. Takie działanie mają np. Bifidobacterium lactis W52, Levilactobacillus brevis W63, Lacticaseibacillus casei W56. Warto wiedzieć, że ogólnoustrojowy stan zapalny sprzyja także zaburzeniom depresyjnym i lękowym. Jego redukcja może pozytywnie wpłynąć na nastrój, a przez to zredukować problem kompulsywnego podjadania.
prof. dr hab. n. med. i n. o zdr. Karolina Skonieczna-Żydecka
Kierownik Zakładu Badań Biochemicznych Katedry Żywienia Człowieka i Metabolomiki w Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie
