Samorządy na straży europejskiej solidarności

— Bezpieczne i spokojne państwo polskie to nasz program. Donald Trump zmienia paradygmat polityki – liczy się już nie tylko aktywność w każdym dniu, ale w każdej godzinie — stwierdził podczas obrad, w których udział wzięło ponad 2800 gości, Władysław Kosiniak-Kamysz, wicepremier, Minister Obrony Narodowej. — Dziś rola Polski jest coraz ważniejsza a jej racją stanu jest pomaganie Ukrainie, wzmacnianie współpracy transatlantyckiej i solidarność europejska — dodał.

Swoje doświadczenia, przemyślenia i rady podczas paneli prezentowali liderzy samorządowi, przedstawiciele administracji centralnej oraz dużego i lokalnego biznesu. Oprócz cytowanego wicepremiera Władysława Kosiniaka-Kamysza, udział w kongresie wzięli też: Krzysztof Gawkowski, wicepremier i minister Cyfryzacji, Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Marcina Kulaska Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nie zabrakło też kandydatów biorących udział w wyścigu do fotela prezydenta – Kongres gościł Magdalenę Biejat i Karola Nawrockiego — oraz przedstawicieli 40 krajów, głównie z Europy, ale także z Azji i USA. Byli wśród nich m.in. Ernad Suljević, Minister Rozwoju Gospodarczego Czarnogóry, Ingrid Veliutė, wiceminister Kultury Litwy, Julijana Pavkovska Bocevska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Samorządów Lokalnych w Macedonii Północnej, Linda Helén Haukland, Wiceburmistrz Okręgu Nordland w Norwegii i wiceprzewodniczącą Zgromadzenia Regionów Europy.

Podczas rozmów zwracali oni przede wszystkim uwagę na trudności, z jakimi borykają się lokalne społeczności. Ernad Suljević podkreślał, że np. W jego kraju ograniczony napływ inwestycji oraz emigracja wykwalifikowanych pracowników hamują rozwój gospodarczy. — mam nadzieję, że członkostwo w Unii Europejskiej pozwoli Czarnogórze wdrożyć skuteczniejsze mechanizmy wsparcia i zwiększyć atrakcyjność inwestycyjną regionu. Kluczowe dla przyszłości ma być aktywowanie obywateli oraz strategiczne planowanie rozwoju miast — zaznaczył minister.

Ważną kwestią dla rozwoju regionów — na co zwracał podczas swych wystąpień Krzysztof Gawkowski — jest rola technologii w życiu codziennym obywateli. 97 proc. — Polaków korzysta z telefonów komórkowych, co otwiera ogromne możliwości cyfryzacji usług publicznych — mówił wicepremier. — Sztuczna inteligencja już dziś wspiera zarządzanie transportem, edukacją czy służbą zdrowia. Kluczowe jest jednak zapewnienie suwerenności technologicznej kraju oraz odpowiednie regulacje zabezpieczające obywateli przed zagrożeniami cyfrowymi, w tym atakami hybrydowymi — dodał

Podczas kongresu nie zabrakło też przykładów lokalnych problemów, z jakimi borykają się regiony.

Marcin Kuchciński, Marszałek Województwa Warmińsko-Mazurskiego, zwrócił uwagę na fakt, że agresja Rosji na Ukrainę doprowadziła do zamknięcia małego ruchu granicznego, co negatywnie wpłynęło na lokalną gospodarkę. — Spadek turystyki zagranicznej o ponad 80 proc. oraz obawy inwestorów związane z bliskością Rosji to realne problemy, z którymi mierzy się Warmia i Mazury. Konieczne jest zaangażowanie Unii Europejskiej i rządu w programy rekompensat dla regionów przygranicznych — apelował marszałek.

Uczestnicy obrad zgodzili się, że globalne wyzwania mają bezpośrednie przełożenie na życie mieszkańców lokalnych społeczności. Przyszłość samorządów zależy od ich zdolności do adaptacji, współpracy międzynarodowej oraz skutecznego wykorzystania technologii. Rola państwa w zapewnieniu stabilnych ram prawnych i finansowych dla tych działań jest nieoceniona, ale to właśnie samorządy pozostają najbliżej obywateli i to na ich poziomie zaczynają się realne zmiany.

Kongres zakończył się wręczeniem nagród — tytuł Samorządowca Roku 2024 otrzymał Adam Struzik, marszałek województwa mazowieckiego, nagrodę Europejskiego Samorządowca Roku odebrała Linda Helén Haukland, wiceburmistrz Okręgu Nordland w Norwegii i wiceprzewodnicząca Zgromadzenia Regionów Europy, a Nagrodę Specjalną EKS otrzymał Zbigniew Tur, wójt gminy Kłodzko w uznaniu za wielkie zaangażowanie i ogromny wysiłek włożony w pomoc ofiarom powodzi, jaka w ubiegłym roku nawiedziła Dolny Śląsk.

Materiał promocyjny, tekst powstał przy współpracy z Fundacją Instytut Studiów Wschodnich, organizatorem X Europejskiego Kongresu Samorządów