Na nadciśnienie umiera w Polsce 90 tys. osób rocznie. Główną przyczyną jest nieprzestrzeganie zaleceń terapeutycznych.
To zaskakujące, że ponad 55 proc. Polaków cierpiących na nadciśnienie nie realizuje planu leczenia, co znacznie obniża skuteczność terapii, a nawet bezpośrednio zagraża ich zdrowiu, zwiększając ryzyko udaru czy zawału serca – wynika z danych Komisji Europejskiej. Plan leczenia to nie tylko systematyczne branie leków, ale też zmiana stylu życia, odpowiednia dieta, aktywność fizyczna i regularne mierzenie ciśnienia. W Polsce z powodu nieprzestrzegania zaleceń lekarskich, określanych w języku branżowym jako adherence, umiera rocznie 90 tys. nadciśnieniowców.
Dlaczego nie poważamy zaleceń i wolimy leczyć się po swojemu? Na rezygnację z leczenia lub samodzielną zmianę jego planu składa się wiele czynników, związanych m.in. z sytuacją i stanem wiedzy pacjenta, przebiegiem choroby i specyfiką terapii. – Brak charakterystycznych objawów choroby i świadomości konsekwencji nieleczonego nadciśnienia to główne przyczyny lekceważenia zaleceń terapeutycznych zarówno w zakresie farmakoterapii, jak i zmiany stylu życia – mówi prof. Krzysztof Narkiewicz, kierownik Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym.
Problemem jest też niska jakość relacji pacjent–lekarz i brak zaufania do terapii, którą proponuje lekarz, często omawianej z pacjentem na szybko podczas krótkiej wizyty.
Jak to zmienić?
– Kluczem jest partnerska współpraca, dzięki której pacjent zyska pełną świadomość choroby i niezbędną wiedzę na temat terapii. Efektem ma być wspólnie wypracowany plan leczenia, który pacjent będzie mógł bez przeszkód stosować. Na tym polega opieka skoncentrowana na pacjencie, a nie na chorobie – tłumaczy prof. dr hab. n. med. Agnieszka Kapłon-Cieślicka, specjalista kardiolog, adiunkt w I Katedrze i Klinice Kardiologii na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Konieczne jest zrozumienie przez pacjenta jego sytuacji. – Jeśli coś jest niejasne lub budzi obawy, zadawajmy pytania lekarzowi tak długo, aż wszystkie nasze wątpliwości zostaną rozwiane – radzi Adrianna Sobol, psycholog zdrowia na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. – Z kolei pacjent nie może zatajać żadnych informacji o swoim zdrowiu, ponieważ od tego zależy dobór oraz skuteczność terapii.
Współodpowiedzialni dla zdrowia
Lek. med. Katarzyna Urbańska, dyrektor Komunikacji Korporacyjnej i Public Affairs w Servier Polska
Statystyki zgonów z powodu nieprzestrzegania zaleceń terapeutycznych są zatrważające. Z tego względu firma Servier przystąpiła do koalicji na rzecz poprawy adherence powołanej podczas strategicznego spotkania w Parlamencie Europejskim 30 stycznia 2024 roku. W jej skład wchodzą europarlamentarzyści, przedstawiciele towarzystw naukowych oraz stowarzyszeń pacjentów. Ponadto w ramach tegorocznej edycji kampanii profilaktycznej „Servier dla serca” prowadzone są ogólnopolskie działania informacyjno–edukacyjne. Dla pacjentów przygotowane zostały praktyczne materiały, które uczą, jak dbać o utrzymanie ciśnienia tętniczego w normie i przypominają, że warto robić to regularnie.
