Artykuł 31 par. 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewiduje, że „z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, czyli wspólność ustawowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich”.
Darowizna a majątek wspólny: decyduje darczyńca
Do majątku wspólnego zaliczymy między innymi wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej małżonków, a także dochody z majątku wspólnego, jak i z majątku osobistego każdego z partnerów.
A co z darowizną? Na tak postawione pytanie udzielimy ulubionej odpowiedzi prawników: to zależy. A zależy od tego, czego sobie życzył bliski dokonujący darowizny. Może mu zależeć na tym, by podarowany przedmiot (pieniądze, ruchomość lub nieruchomość, to bez znaczenia) weszły do majątku wspólnego małżonków, ale musi taką wolę wyraźnie określić w umowie darowizny. Jeśli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa ma formę aktu notarialnego.
W braku takiego postanowienia darowizna należy do majątku osobistego jednego małżonka. Co więcej, środki uzyskane ze zbycia składników wchodzących do majątku osobistego, czyli np. sprzedaży nieruchomości, również wchodzą do majątku osobistego i nie zostają objęte wspólnością majątkową małżeńską.
A jak rozwiązać sytuację, w której obdarowany małżonek chce się podzielić prezentem z partnerem? To też jest do zrobienia. W ramach umowy darowizny darczyńca może postanowić, że przedmiot darowizny wejdzie do majątku wspólnego obdarowanego i jego małżonka. W tej sytuacji jest konieczna obecność drugiego małżonka.
Drobne darowizny wchodzą do majątku wspólnego
Omówione wcześniej zasady nie mają zastosowania, jeśli przedmiotem darowizny jest coś stosunkowo niedrogiego, np. telewizor czy lodówka. Przedmioty zwykłego urządzenia domowego przeznaczone do użytkowania przez oboje małżonków – np. meble czy sprzęt agd, są objęte wspólnością ustawową. Zasada ta jest stosowana również wtedy, gdy przedmioty te zostały nabyte przez darowiznę. Wyjątkiem będzie sytuacja, w której darczyńca postanowił inaczej i wyraźnie wskazał, że dana rzecz należy wyłącznie do jednej z osób w związku. Jak widać, ponownie mamy do czynienia z rozstrzygającą wolą osoby dokonującej darowizny.
