Na świecie żyje blisko 20 tys. gatunków pszczół. Najwięcej jest ich w ciepłej, umiarkowanej strefie klimatycznej na suchych terenach. Te owady pełnią kluczową funkcję w zapylaniu roślin owocujących. To sprawia, że występują tylko tam, gdzie mogą znaleźć pożywienie. Naukowcy od lat badają ich tryb życia i zachowanie.
Kody QR pomagają zrozumieć pszczoły
Badacze z Penn State w USA wykorzystali jedno z najnowszych odkryć technologicznych, by dowiedzieć się więcej na temat ich żerowania. Chodzi o tzw. April Tag, czyli kod QR mniejszy niż paznokieć w małym palcu u człowieka. Można go łatwo przykleić do pszczoły robotnicy bez utrudniania jej ruchu lub wyrządzania jej krzywdy.
Co dwa tygodnie w trakcie aktywnego sezonu wiosennego i letniego zespół oznaczał 600 młodych pszczół, które właśnie wylęgły się ze swoich komórek w sześciu koloniach. Łącznie oznaczono ponad 32 tys. pszczół w sześciu pasiekach.
Pracowite pszczoły: Sprawdź, czy je doceniasz
„Skupiliśmy się na młodych pszczołach, aby móc dokładniej śledzić ich wiek, zwłaszcza gdy zaczynają latać i gdy przestają” – powiedziała Robyn Underwood, edukatorka ds. pszczelarstwa w Penn State Extension i współautorka artykułu opublikowanego w HardwareX.
Wyjaśniła, że młode pszczoły są również łagodniejsze i jeszcze nie żądlą, więc łatwiej się z nimi obchodzić.
Gdy pszczoła była wystarczająco duża, aby latać, opuszczała kolonię i była widoczna przed kamerą. W czasie rzeczywistym nasz czujnik odczytywał kod QR i rejestrował identyfikator pszczoły, datę, godzinę, kierunek ruchu — opuszczanie lub wchodzenie do ula — oraz temperaturę. Przez cały sezon mogliśmy śledzić poszczególne pszczoły – kiedy odleciała, kiedy wróciła i co robiła
Podobnie jak pracownicy w budynku o wysokim poziomie bezpieczeństwa, pszczoły „brzęczą”, wchodząc i wychodząc z ula, migając przepustką na plecach. Mają swobodny dostęp, ale są śledzone cyfrowo – kiedy pszczoły opuszczają ul i kiedy wracają za pomocą specjalnego wejścia z czujnikiem.
Kody QR przyklejone do pleców pszczół zawierają najmniejszą ilość danych identyfikacyjnych, które mogą być szybko wykrywane i rejestrowane za pomocą systemu obrazowania.
System ten stanowi zerwanie z konwencjonalną pracą terenową entomologów, w której naukowcy osobiście obserwują pszczoły przez ograniczony czas. Śledzenie pszczół za pomocą kodów QR umożliwia bardziej kompleksowe i rozszerzone obserwacje, powiedzieli naukowcy.
Myliliśmy się co do zapylaczy
Naukowcy odkryli, że większość wypraw pszczół trwała zazwyczaj od jednej do czterech minut. Mogło być to spowodowane tylko sprawdzeniem pogody przed wyruszeniem na żerowanie lub wypróżnieniem się poza ulem.
Dłuższe wyprawy trwały zazwyczaj mniej niż 20 minut, ale 34 proc. oznaczonych pszczół spędziło ponad dwie godziny poza ulem.
Odkryliśmy również, że pszczoły żerują znacznie dłużej w ciągu swojego życia, niż początkowo sądzono
Wykazano też, że pszczoły miodne żyją ok. 28 dni. To dłużej niż do tej pory uważano. „Widzimy, że pszczoły żerują przez sześć tygodni i nie zaczynają tego robić, dopóki nie osiągną wieku ok. dwóch tygodni, więc żyją znacznie dłużej, niż myśleliśmy” – dodała Robyn Underwood.
Naukowcy współpracują teraz z zespołem z Virginia Tech, aby ocenić, w jaki sposób czasy żerowania pasują do tańców waggle – charakterystycznych pszczelich ruchów, którymi wysyłają informacje innym pszczołom o miejscu żerowania. Mają nadzieję oznaczyć i śledzić inne gatunki pszczół oraz inne rodzaje pszczół miodnych, takie jak trutnie lub królowe, aby dowiedzieć się więcej o aspektach ich życia.
